گزارش کارآموزی مجتمع نا بینایان شهید محبی

مجتمع نا بینایان شهید محبی 

به دلیل عدم امکان دسترسی به کلیه آموزشگاههای موجود در  کشور و هم چنین عدم لروم تحلیل کلیه این فضا ها :یکی ار محتمع های آموزشی نا بینایان یه نام مجتمع نا بینا یان شهید محبی در شهر تهران به عنوان نمونه انتخاب و مورد تجر به و تحلیل قرار گرفته است

دلیل گزینش این مجتمع جهت نقد و بررسی این است که اولا"بزرگترین مر کر آموزشی نا بینایان در سطح کشور بوده ثانیا"مجموعه فوق برای عملکرد آموزشی ویره نا بینایان طراحی گردیده است

علی رغم طراحی این مجتمع برای استفاده نا بینایان در بسیاری از جهات دارای ضعف ها و نواقص چشمگیر می باشد که ذیلا مورد بر رسی قرارمی گیرد

موقعیت استقرار و رسترسی به مجمو عه

در سال 1349  ه. ش اجزا و این مجموعه به موازات هم توسط مشاور مدام طراحی و در سیر جاده کن (بلوار آیت اله کاشانی ) به مورد اجرا گذاشته شد. ای منطقه علاوه بر اینکه در آن زمان از مناطق حاشیه ای تهران و خارج از شهر به حساب می آمد امروز نیز از بخش مرکزی شهر فاصله نسبتا زیادی داشته و تقریبا در منتهی الیه غربی شهر تهران می باشد.

مجموعه فوق در زمینی به شکل تقریبی متوازی الاضلاع با ابعاد 172*5/99 متر و بر مساحت تقریبی 17114 متر مربع استقرار یافته است و متشکل است از بخش های اداری، آموزشی ، ورزشی ، خوابگاه و خدماتی دسترسی اصلی این مجموعه اعم از سواره و پیاده مستقیما از یک بلوار با بار ترافیکی بالا صورت می گیرد.

 این امر خطری جدی برای دانش آموزان می باشد. زیرا آنان برای رفتن به بیرون از آموزشگاه ممکن است بدون آنکه متوجه شوند واردخیابان شوند. از طرف دیگر هیچگونه علائم مشخصه نابینایان که به رانندگان هشدار دهد تا سرعت خود را کم نمایند در محدوده مدرسه وجود ندارد.

به منظور ایجاد ارتباط دو طرف خیابان به یکدیگر ، یک پل عابر احداث شده که در صورت بر طرف شدن مشکلات آن می تواند برای دانش آموزان مفید واقع شود. از جمله مشکلات این پل می توان به موارد زیر اشاره نمود:

-ساخت پل به صورت شیبدار و مناسب نبودن جنس کف پل چرا که در مواقعی که برف و بارندگی می باشد، حرکت دانش آموزان را به مخاطره می اندازد.

- به جهت ممانعت از ورود موتور و دو چرخه قسمت شروع سطح شیبدار پل با لوله هایی محصور شده است که ممکن است نابینایان به آن برخورد نموده و مصدوم شوند.

- شروع و ختم سطوح شیبدار برای نابینایان قابل تشخیص نیست.

- عدم استقرار درست پل هوایی جهت دسترسی دانش آموزان به مدرسه می باشد به نحوی که دانش آموزان نابینا بعد از طی کردن پل باید فاصله ای را طی نموده تا ورودی را بیابند.

- پایه های پل در وسط پیاده رو قرار گرفته ، که این امر برای عابرینی که می خواهند از زیر پل هوایی عبور نمایند به خصوص برای افراد نابینا ایجاد مشکل می نماید.

- بدلیل همجواری سطوح بالایی پل با پنجره هایی یکی ازساختمانهای مجموعه ، آسایش ساکنین آن فضاها دچار اختلال می گردد. فضاهای این مجتمع عبارتند از:

الف – ساختمان اداری :

طبقه همکف این ساختمان که به صورت پیلوتی می باشد محل پارک ماشین های پرسنل مجتمع بوده که به صورت خیلی فشرده پارک می گردند . پله دسترسی طبقات در منتهی شرقی ساختمان واقع شده که افراد برای دسترسی به طبقات بالا باید از لابه لای ماشین ها عبور نمایند.

علاوه بر امکان برخورد دانش آموزان با ماشین ها خطر تصادف آنان در اثر برخورد به ستون ها نیز (زیاد می باشد و می تواند مشکلی جدی بر ایشان به وجود آورد . با توجه به عملکرد های خاص این ساختمان به بررسی نکات منفی که در فضاهای داخلی وجود دارد می پردازیم:

عدم وجود علائم حسی روی پله ها برای استفاده نابینایان

زیاد بودن ارتفاع پله ها (حدود 25 سانتی متر)

پله برای استفاده نیمه بینایان مناسب نمی باشد، چون آنان نمی توانند سطوح پله ها را خوب رویت نمایند و لذا مشکل آنان کمتر از نابینایان نمی باشد ضمن اینکه اشخاص نیمه نابینا تمرکز حس شان بیشتر در حس بینایی می باشد و از حس؟ و لامسه کمتر از نابینایان بهره می گیرند، لذا با اتخاذ تدابیری در زمینه کمتر است رنگی باید مشکل آنان را مرتفع ساخت.

پله ها از دستگیره های مناسب برخوردار نیستند، که در زمینه نوع ماتریال و فرم و رنگ باید مورد تجدید نظر قرار گیرند.

فضاهای موجود در طبقات به نحو مناسبی از هم متباین نیستند و دانش آموزان نابینا جهت پیدا کردن هر کدام ممکن است دچار سردرگمی گردند.

بین رنگ زمینه و دستگیره درها کمتر است مناسبی وجود ندارد که شخص نیمه بنیا بتواند دستگیره در را بیابد.

فضاهای فوق بی واسطه و مستقیما به راهرو باز می شوند که این امر ممکن است سبب برخورد افراد با یکدیگر گردد.

واحدهای درمانی و مشاوره روانشناسی و فضاهایی نظیر آن ، در طبقات بالای این ساختمان مستقر می باشند. که به دلیل لزوم ارتباط نزدیک بین دانش آموزان و این بخش ها ، بهتر است در جای مناسبتری قرار گیرند تا دانش آموزان برای مراجعه به این واحد دچار مشکل نگردند.

بهتر است فضاهای این ساختمان صرفا عملکرد اداری داشته باشند و همان طور که اقتضای این عملکرد می باشد مراجعه دانش آموزان کمتر می گردد.

ب- آموزشکده هنر

ساختمان در جبهه شمال غربی سایت و با فاصله ای نه چندان زیاد نسبت به ورودی مجموعه قرار گرفته است .

گسترش این ساختمان در جهات غربی – شرقی و شمالی و جنوبی تقریبا یکسان بوده و دارای پلانی نزدیک به مرجع می باشد. مجموع طبقات این بنا با زیر زمین 4 طبقه است که هر طبقه از عملکرد خاص و ویژه ای برخوردار می باشد.

طبقه همکف ساختمان به چاپخانه مجموعه اختصاص یافته و کلیه امور مربوط به چاپ در این قسمت انجام می پذیرد.

با توجه به اینکه چاپخانه مزبور کلیه مدارس نابینایان سطح کشور راتحت پوشش گرفته، اما از فضاهای زیادی برخوردار نمی باشد و بسیاری از فضاهایی که لازمه یک چاپخانه می باشد در بخش فوق به چشم نمی خورد .

فضاهای مختلف چاپخانه عبارتند از :

ورودی، بخش آماده کردن کتاب و انجام امور صحافی ، آرشیو صفحات زینک که برای چاپ کتابهای بریل مورد استفاده قرار می گیرند، اتاق چاپ بریل بر روی کاغذ، اتاق کامپیوتر روی زینک (چاپ روی زینگ)، آبدارخانه ، سرویس بهداشتی ، پله فرار

ورودی: این بخش دارای دو ورودی مستقل در دو جبهه شمالی و شرقی بنا است . جهت استفاده از ورودی ضلع شرقی، دانش آموزان باید به گوشه شمال شرقی و جنوب شرقی ساختمان رفته و پس از طی رامپ  به ورودی ساختمان دسترسی پیدا کنند.

نکته قابل بحث در این زمینه استفاده غیرمعقول از رامپ است که در اینجا هیچگونه توجیه منطقی نداشته و دانش اموزان هنگام استفاده از این فضا ممکن است هر لحظه به بدنه سطح فوق برخورد نمایند که موجب آسیب دیدگی آنان گردد.

نکته قابل تامل اینکه عرض ورودی ساختمان زیاد بوده و با توجه به باز شو ورودی به صورت کشویی می باشد یافتن لنگه بازشوی ورودی برای افراد، دشوار می گردد و اصولا استفاده از این نوع ورودی ها برای نابینایان در چنین موردی توام با مشکلات زیادی است.

جنس قسمت های ثابت این ورودی نیز از شیشه بوده که با برخورد افراد احتمال شکسته شدن و در هم ریختن آن زیاد می باشد. پس از طی ورودی نکته منفی دیگری بر سر راه نابینایان وجود دارد که باریک بودن عرض راهرو و طولانی بودن مسیر و پرپیچ و خم بودن آن تا رسیدن به در چاپخانه می باشد.

استفاده از پله ضلع شمالی نیز خالی از اشکال نمی باشد ، کمااینکه پیدا کردن موقعیت آن برای افراد کاری مشکل و گاه توام با خطر بوده و از طرفی دیگر احتمال برخورد افراد با بدنه این پله نیز درخور تامل می باشد. با توجه به اینکه موقعیت ورودی ضلع شمالی ساختمان برای استفاده نابینایان است ، جهت یابی در این قسمت امری دشوار می باشد.

طبقه اول : این طبقه متشکل از فضاهای ورودی ، حال مشترک ، کلاسها ، اتاق مسئولین ، آزمایشگاه انبار، سرویس ها، پله فرار می باشد . این طبقه ضمن برخورداری از پاره ای مشکلات ذکر شده در مورد طبقه همکف دارای نقاط ضعف دیگری نیز می باشد که ذیلا به شرح آن می پردازیم:

استفاده از پله فرار در مواقع اضطراری به سختی انجام می پذیرد زیرا افراد پس از طی فضاهای متعددی نظیر آزمایشگاه به آن دسترسی پیدا می کنند.

تفکیک فضاها با قفسه های کتاب می باشد که در برخورد با آنها امکان فرو ریختنشان زیاید می باشد.

تعداد پنجره ها و در نتیجه انتقال سرو صدا از بیرون باعث بهم خوردن تمرکز دانش آموزان هنگام فراگیری می شود.

سطح آزمایشگاه با توجه به تعداد دانش آموزان ، جوابگو نمیباشد.

طبقه دوم : فضاهای موجود در این طبقه عبارتند از :

ورودی، کتابخانه ، اتاق مسئول ، قسمت خدمات، ماشین نوارخانه، دستشویی و توالت و پله فرار ، استفاده کنندگان از این طبقه نیز دچار مشکلات زیادی می شوند که در تحلیل طبقات همکف و اول به برخی از این مسائل اشاره گردید.

دانش آموزان استفاده از کتابخانه هنگام مطالعه نمی تواند تمرکز لازمه را داشته باشند که از جمله عوامل موثر در این زمینه عبارتند از :

ارتباط مستقیم ورودی با کتابخانه که نتیجه آن تردد زیاد افراد در این بخش می باشد.

فضای کتابخانه با قفسه های کتاب از اطاق های دیگر تفکیک گردیده که از اینرو سرو صدایاطاق های همجوار به راحتی به این قسمت انتقال پیدا می نماید.

زیاد بودن سطوح پنجره ها و نور زیاد مانعی برای مطالعه افراد نیمه بینا میباشد.

طبقه زیرین: این طبقه متشکل از بخش ورودی و فضای تقسیم ، کارگاه بخاری ، موتور خانه، انبار، انبار کتاب ، آبدار خانه ، دستشویی و توالت و حیاط خلوت میباشد.