پیشگفتار
اینجانب گزارش کارآموزی خود را درمرکز مخابرات دیجیتال سلمان واقع درشیراز بلوار امیرکبیر کوچه 1 ( تاکسیرانی ) گذرانده ام .
این پروژه شامل گزارش ها ، و تجربیاتی است که در مرکز مخابرات دیجیتال سلمان به مدت 240 ساعت کارآموزی ، ثبت شده است و مقایسه اطلاعات و تئوری های مختلف صورت گرفته است. ودر پایان از زحمات مسئولین مرکز مخابرات دیجیتال سلمان کمال تشکر رادارم .
مقدمه:
دانشجویان در پایان هر دوره تحصیلی احتیاج به گذراندن یک دوره کارآموزی جهت آشنایی بیشتر با نحوه کار وهمچنین آموزش آموخته های تئوری خود دارند.کارآموزی در نحوه یادگیری تاثیر بسیاری دارد به طوریکه بسیاری از دانشجویان در دوره کارآموزی نکاتی را می آموزند که در طول دوره تحصیلی حتی با آن برخورد نکرده اند.
اگر دانشجو دوره کارآموزی خود را در مکانی مناسب و با امکانات فراوان بگذارند به طوریکه آن مکان طوری باشد که بتوان از تجربه های افراد متخصص و فنی در زمینه آن شغل استفاده بهینه را کرد خیلی سریعتر وبهتر درباره آینده کاری خود می تواند تصمیم بگیرد و همچنین مواردی را آموزش دیده وتجربه هایی کسب میکند که بعدا در زمینه شغلی که انتخاب می کند برای او مفید می باشد پس باید در زمینه انتخاب مکان کارآموزی و استفاده درست و بهینه از تجربه افراد متخصص در آن مکان دقت داشت.
میزان رضایت دانشجو از این دوره
این دوره بسیار مفید و برای دانشجوحاعز اهمیت می باشد وهدف آشنایی با محیط کارگاهی ، کسب تجربه ، ایجاد و درک روابط بین مفاهیم و اندوخته های تئوری با روشها و کاربردهای عملی و اجرایی ، ایجاد ارتباط با محیط کار و تعیین میزان کاربرد تئوری در عمل بوده است.
فصل اول
( آشنایی کلی با مکان کارآموزی )
مشخصات کلی با مکان کارآموزی
مرکز مخابرات دیجیتال سلمان واقع درشیراز بلوار امیرکبیر کوچه 1 ( تاکسیرانی ) که در تاریخ 1378 تاسیس و شروع به کار کرده که اصول کار این مرکز در فصل های بعدی مشخص و نوشته می شود .
فصل دوم
( ارزیابی بخشهای مرتبط با رشته علمی کارآموزی )
تشریح کلی از نحوه کار، وظایف و مسئولیتهای کارآموزی در محل کارآموزی و ارائه لیستی از عناوین کارهای انجام شده توسط دانشجو:
از جمله وظایف انجام شده در درمرکز مخابرات دیجیتال شرح زیر می باشد.
1- آشنایی با مرکز مخابرات و سیستم های مخابراتی
2- آشنایی کلی با اصول کار این مرکز مخابرات
فصل سوم
( آزمون آموخته ها، نتایج و پیشنهادات )
گزارش کار کارآموز
بخش اول : سیستم های مخابراتی
سیستم های مخابراتی اطلاعات را از مبدا به مقصدی آن طرف تر می فرستند . کاربرد سیستم های مخابراتی چنان متعدد است که نمی توانیم تمام انواع آن را ذکر کنیم. یک سیستم نوعی اجزای متعددی دارد که تمام رشته های برق را می پوشاند - مدار , الکترونیک , الکترومغناطیس , پردازش سیگنال , میکروپروسسور , و شبکه های مخابراتی تنها تعدادی از رشته های مربوط به این زمینه است به همین خاطر موضوع را از دیدگاه کلی تر بررسی می کنیم . کار اصلی تمام سیستم های مخابراتی انتقال اطلاعات است .
اولین پیام مخابراتی فرستاده شده در سال 1838میلادی از طریق یک خط 16 کیلومتری توسط مورس فرستاده شد . متن این پیام از این قرار بود :
"Attention , the Universe! By kingdoms,right wheel! "
اکنون پس از یک قرن نیم مهندسین مخابرات تا آنجا پیش رفته اند که بینندگان تلویزیونی فضانوردان مشغول کار در فضا را می بینند .تلفن , رادیو و تلویزیون بخش های جدا نشدنی از زندگی امروزی هستند . مدارهای دوربردی در جهان به وجود آمده است که نوشته , داده , تصویر منتقل می کنند . کامپیوترها از طریق شبکه های بین قاره ای با هم صحبت می کنند , و می توانند تقریبا تمام وسایل برقی منزل را کنترل کنند . دستگاه های مخابرات بی سیم شخصی هرجا برویم ارتباط مان را حفظ می کنند . مسلما نسبت به دوران مورس گام های بزرگی برداشته شده است . باز هم مسلما در دهه های آینده پیشرفته های بسیاری در زمینه ی مهندسی مخابرات صورت خواهد گرفت .
اجزای سیستم مخابراتی
هر سیستم مخابراتی چند جز اصلی دارد , فرستنده , کانال مخابراتی و گیرنده
فرستنده
سیگنال ورودی را پردازش می کند تا یک سیگنال مخابراتی مناسب با مشخصات کانال انتقال ایجاد کند. پردازش سیگنال برای انتقال تقریبا همیشه با مدولاسیون همراه است و می تواند شامل کدگذاری هم بشود .
کانال مخابراتی
محیطی الکتریکی است که پلی بین منبع و مقصد است . این کانال می تواند یک زوج سیم , یک کابل هم محور , یک منبع رادیویی , یا پرتو لیزر باشد . هر کانالی مقداری تلفات و تضعیفانتقال دارد , پس با افزایش فاصله توان سیگنال به تدریج کم می شود.
گیرنده
گیرنده روی سیگنال خروجی کانال عمل کرده , سیگنال مناسب را برای مبدل واقع در مقصد فراهم می کند . در عمل گیرنده شامل تقویت برای جبران تلفات انتقال و دمدولاسیون و کدگشایی برای معکوس کردن پردازش سیگنال انجام شده در فرستنده می باشد . فیلترکردن نیز عمل مهم دیکری است که در گیرنده انجام می شود .
ارسال پیام
ارسال پیام به دو صورت دیجیتال و آنالوگ صورت می پذیرد .
پیام آنالوگ کمیتی فیزیکی است که با زمان تغییر می کند و این تغییر معمولا به صورتی هموار و پیوسته صورت می گیرد . فشار اکوستیکی حاصل از صحبت کردن , موقعیت زاویه ای ژیروسکوب هواپیما , یا شدت نور در نقطه ای از تصویر تلویزیونی نمونه هایی از پیام های آنالوگ هستند . چون اطلاعات در شکل موج متغیر با زمان نهفته است .
پیام دیجیتال رشته ی مرتبی ار نمادهای برگزیده از یک مجموعه متناهی از عناصر گسسته است . فهرست تغییرات ساعت به ساعت دما , یا کلید هایی که از صفحه کلید فشرده می شوند نمونه هایی از پیام های دیجیتال هستند . چون اطلاعات در نماد های گسسته نهفته است .
در کامپیوتر ها از دو نماد صفر و یک استفاده می شود .
انواع انتقال
انتقال یکطرفه در این نوع انتقال فقط یک فرستنده و یک گیرنده وجود دارد مانند رادیو یا تلویزیون که وسایل ما نقش گیرنده را ایفا می کنند.
انتقال نیمه دو طرفهدر این انتقال هر طرف یک فرستنده و یک گیرنده دارند و انتقال در هر دو طرف امکان پذیر است ولی نه به طور هم زمان مانند بیسیم.
انتقال دو طرفه کاملاین انتقال نیز همانند نیمه دو طرفه است با این تفاوت که انتقال همزمان در دو جهت امکان پذیر است مانند تلفن
تاریخچه مخابرات ایران
در اول ژانویه 1869 میلادی ایران به عضویت اتحادیه بین المللی تلگراف در آمد. در سال 1253 اداره تلگراف به وزارت تبدیل و « علیقلی خان مخبرالدوله » نخستین وزیر تلگراف شد.
پس از جنگ جهانی اول و پدید آمدن سیستم های جدیدتر و سریعتر ارتبایطی، مثل تلگراف بی سیم، دولت انگلیس در بهمن 1310 رشته ای تلگراف را که در تملک خود می دانست به دولت ایران واگذار کرد.
در فاصله سال های 1280 تا 1285 هجری شمسی پنج امتیاز ایجاد تلفن به اشخاص حقیقی ایرانی برای مناطق تبریز، مشهد، گیلان و ارومیه داده شد که پنجمین و مهم ترین آن امتیازی بود که در سال 1282 هجری شمشی به وساطت « میرزا علی اصغر خان اتابک » به « دوست محمد خان معیرالممالک » واگذار شد، که غیر از چهار نقطه پیش گفته، تمام کشور را در بر می گرفت.
در سال 1285 تلفن بین شهری تهران- قلهک و تهران- تجریش ( پایتخت کشور ) شروع به کار کرد. سی سال بعد این ارتباط بین 24 شهر برقرار شده بود.
عصر ارتباطات و مخابرات بی سیم از سال 1303 در ایران آغاز شد. نیاز به امکان تماس دائم با جهان باعث شد که وزارت جنگ آن زمان یک دستگاه فرستنده موج بلند 20 کیلوواتی برای تهران و شش دستگاه موج بلند 4 کیلوواتی برای تبریز، کرمان، کرمانشاه و خرمهر به شوروی سفارش دهد. ایجاد خطوط ارتباطی ماکروویو به دلیل کاربردهای گسترده اش در خدمات ارتباطی بین شهری و بین المللی در سال 1345 و ارتباط آن از طریق شبکه 3800 کیلومتری بین آنکارا، تهران و کراچی برقرار شد. شبکه ماکروویو کشور نیز از سال 1351 فعالیت خود را آغار کرد. بالاخره با گشایش اولین ایستگاه زمینی در اسدآباد همدان در سال 1348 ایران وارد عصر نوین ارتباطات و مخابرات یعنی عصر ماهواره شد.
ایستگاه زمینی ماهواره اسدآباد از طریق دو مدار همزمانی ( ارتفاع حدود 36000 کیلومتری زمین ) که یکی بر روی اقیانوس اطلس و دیگری اقیانوس هند قرار دارد ارتباط تلفنی، تلفکس و ... مشترکین را با سراسر دنیا برقرار می ساخت.
در سال 1350 اولین خط تلفن خودکار بین تهران، اصفهان و شیراز برقرار شد و بتدریج سایر مراکز استان ها و شهرستان ها نیز با استفاده از سیستم های خودکار با هم تماس گرفتند. لازم به ذکر است که این سیستم ها اغلب آنالوگ بودند تا اینکه در سال 1363 سیستم دیجیتال وارد شبکه مخابراتی شد و مرکز تلفن دانشگاه اولین مرکزی بود که به این سیستم مجهز گردید. در پی این اقدامات، توسعه سیستم دیجیتال روند سریع تری به خود گرفت بنحوی که در سال 1368 استفاده از سیستم دیجیتال عملیاتی شد و دومین مرکز دیجیتالرنیز در سال 1369 راه اندازی گردید.
ساختار سازمانی شرکت مخابرات استان فارس
رئیس هیئت مدیره و مدیرعامل : آقای مهندس چنگیز امیری
عضو هیئت مدیره : آقای مهندس عبدالکریم الهامیان
عضو هیئت مدیره : آقای مهندس امراله باقری
عضو هیئت مدیره : آقای مهندس محمود بهمنی
معاونت های : توسعه و مهندسی –نگهداری و پشتیبانی – مالی اداری تدارکاتی
مدیریت های : مخابرات مرکز استان – بهره وری و تضمین کیفیت
نگاهی به عملکرد مخابرات استان فارس
اشاره : با توجه به اینکه مخابرات و ارتباطات عامل توسعه پایداراست و بعنوان یک عامل زیربنایی شناخته می شود ایفای درست این نقش محوری کارکنان کارشناسان و مهندسین مخابرات را بر آن داشته تا در سایه تلاش و کوشش در فراگیری و ارتقا دانش و علوم روز مخابراتی همت گمارده و بتوانند با اراده ای قوی در انجام وظیفه و رسالت خود موفق باشند. خوشبختانه مخابرات استان پهناور فارس فی نفسه دارای این پتانسیل بالقوه و بالفعل می باشد که طی چند سال گذشته توانسته است در ابعاد مختلف ارتباطی اعم از تلفن ثابت تلفن همراه دیتا فیبرنوری دفاتر مخابرات روستایی و دیگر شاخصهای ارتباطی و مخابراتی پیشرفت و توسعه قابل توجهی داشته باشد که کارنامه عملکرد مخابرات فارس در سال های گذشته خود شاهد این ادعا و برگ زرینی در کارنامه عمرانی مخابرات کشور است
فرصتی پیش آمد تا گفتگویی اختصاصی داشته باشیم با مهندس چنگیز امیری رئیس هیات مدیره و مدیر عامل شرکت مخابرات استان فارس و در این مصاحبه مهندس امیری ابتدا به تشریح تاریخچه مخابرات در استان فارس پرداخت و به خبرنگار ما گفت : تاریخ ارتباطات مخابراتی در فارس به حدود یکصد سال پیش می رسد در آن زمان خط تلگرافی بین تهران و بندرنوشهر توسط کمپانی هندشرقی کشیده شد که از مسیر برازجان کازرون شیراز و .. می گذشت و به تهران می رسید . وی افزود : در سال 1313 هجری شمسی اولین مرکز تلفن مغناطیسی با 80 شماره تلفن در شهر شیراز نصب شد و در اختیار ادارات و افراد خاص قرار گرفت این تلفن منحصرا ارتباط داخلی مشترکین را فراهم می نمود و از نوع سیستم مغناطیسی بود.
مدیرعامل مخابرات فارس مجموع شماره تلفنهای مغناطیسی نصب شده تا سال 1338 هجری شمسی در فارس را 1100 شماره عنوان نمودو اظهار داشت . اولین مرکز تلفن خودکار شهری شیراز با نصب اولیه 3 هزار شماره شروع به کار نمودکه کل شماره های منصوبه در استان فارس تا زمان پیروزی انقلاب اسلامی جمعا 47 هزار شماره بود که 25 هزار شماره در شیراز و مابقی درشهرهای جهرم و آباده مشغول به کار بود. وی گفت : با پیروزی انقلاب شکوهمند اسلامی تحولات عظیمی در سیستمهای مخابراتی صورت گرفت و رشد چشمگیری در توسعه ارتباطات حاصل شد. مهندس امیری تصریح کرد : در حال حاضر مخابرات استان فارس دارای بیش از یک میلیون و 330 هزار مشترک تلفن ثابت و بیش از یک میلیون و 35 هزار تلفن همراه و بیش از 6 هزار کیلومتر فیبرنوری در مسیرهای شهری و بین شهری در حال بهره برداری می باشد. وی متذکر شد : علاوه بر توسعه و تجهیز مراکز مخابراتی با استفاده از پیشرفته ترین تجهیزات و امکانات مخابراتی روز اقدامات وسیع دیگری نیز در امر تامین ارتباطات و مخابرات استان نیز انجام پذیرفته است .
مهندس چنگیز امیری رئیس هیات مدیره و مدیرعامل مخابرات فارس در بخش دیگری از مصاحبه اختصاصی خود با روزنامه جمهوری اسلامی تحقق برنامه های توسعه مخابراتی وارتباطی را با استفاده از فن آوری های روز مخابراتی در فارس مثبت ارزیابی نمود و به خبرنگار ما گفت : اولین مرکز تلفن استان فارس در شهر شیراز با نصب 80 شماره تلفن مغناطیسی در سال 1312 مورد بهره برداری قرار گرفت و طی سالهای 1312 تا 1357 تعداد مراکز خودکار تلفن شهری به 4 مرکز افزایش یافت که بعد از پیروزی انقلاب اسلامی و تا پایان سال 85 تعداد این مراکز به 791 مرکز رسیده است .
وی در خصوص تلفنهای منصوبه استان اظهار داشت : تعداد کل تلفنهای منصوبه استان در ابتدای پیروزی انقلاب اسلامی 47 هزار و 609 شماره بوده که در پایان سال 67 و ابتدای برنامه پنج ساله اول به 110 هزار شماره افزایش یافت و در پایان برنامه پنجساله (سال 72 ) تعداد کل تلفنهای منصوبه استان به 231 هزار و 967 شماره رسید و با نصب 324 هزار و 933 شماره طی سالهای 73 تاکنون این رقم تا پایان سال 85 به یک میلیون و 558 هزار و 513 شماره رسیده است .
امیری افزود : افزایش تلفنهای منصوبه همراه با بکارگیری تکنولوژی دیجیتال بوده که اکنون مراکز تلفنی آنالوگ به دیجیتال تغییر داده شده است که بدین ترتیب ضریب نفوذ تلفنی ثابت استان از 2 9 در سال 57 تا پایان سال 85 این رقم به 29 66 بالغ گردیده است . رئیس هیات مدیره مخابرات فارس گفت : تعداد کل مشترکین تلفن در ابتدای پیروزی انقلاب اسلامی 33 هزار و 238 مشترک بوده و این تعداد با واگذاری 69 هزار و 344 شماره تا پایان سال 67 به 102 هزار و 582 شماره و در پایان برنامه پنجساله اول به بیش از 200 هزار شماره افزایش یافت و هم اکنون به یک میلیون و 319 هزار و 732 شماره رسیده است . وی افزود : تا پایان سال 85 بیش از 6 هزار و سیصد کیلومتر کابل فیبرنوری شهری و بین شهری ایجاد شده است .
مهندس امیری اضافه نمود : در راستای بهبود وگسترش سرویسهای همگانی مخابرات استان فارس تلاش مضاعفی داشته است بطوریکه تا قبل از انقلاب شکوهمنداسلامی فقط 124 دستگاه تلفن همگانی شهری و راه دور در سطح استان وجود داشت و این تعداد در پایان برنامه اول به 1045 دستگاه تا پایان سال 85 تعداد کل تلفنهای همگانی در سطح استان به 11 هزار و 355 دستگاه رسیده است . مدیر عامل مخابرات فارس در رابطه با ارتباطات روستایی گفت : تقسیم عادلانه امکانات شاید به یک معنی از ارکان اساسی جوامع بشری است و از جمله مواهب نظام مقدس جمهوری اسلامی نیز همین مطلب است در زمان پیروزی انقلاب در استان فارس که بدلیل موقعیت جغرافیایی بیش از هر نقطه دیگری نیاز به امر ارتباط محسوس بود تنها 6 روستا دارای ارتباط بود که این نقاط نیز امروزه جزو شهرستانها و شهرهای استان محسوب می شود. وی افزود : پس از پیروزی انقلاب اسلامی با توجه به سیاستهای دولت جمهوری اسلامی جهت خدمات رسانی به روستاها و نقاط محروم مخابرات نیز با توجه به بستر اجتماعی مناسب فراهم شده با توان مضاعف در زمینه زدودن نقاط تاریک منجمله عدم ارتباط قدمهای موثری برداشته است بطوریکه 6 نقطه دارای ارتباط در سال 57 در پایان 67 به 124 روستا و در پایان برنامه پنجساله اول به 354 روستا افزایش یافت . امیری تاکید کرد : باپیگیریهای بعمل آمده و با ارتباط دهی به 193 روستا در سال 85 تعداد کل روستاهای دارای ارتباط استان به 3040 روستا بالغ گردیده است . مهندس چنگیز امیری در خصوص شبکه تلفن همراه به خبرنگار ما گفت : استفاده از تلفنهای سیار می تواند دنیای نوینی از ارتباطات را پیش روی قرار دهد بویژه اینکه بهره برداری از تلفنهای سیار دگرگونیهای وسیع و عظیمی را درهر جامعه بوجود می آورد و باعث صرفه جوئیهای بسیاری در وقت و انرژی و نیروی انسانی و مادی جامعه می گردد. وی افزود : بر این اساس شرکت مخابرات با توجه به اهمیت کاربردهای بسیاری که این سرویس در زندگی روزمره مردم دارد و با راه اندازی تلفن سیار در سطح شهر شیراز در سال 75 اولین گام را در جهت ارائه سرویس تلفن همراه در سطح استان برداشته ومتعاقب آن در سال 76 تلفن همراه شهرهای جهرم و لارستان نیز راه اندازی گردیده و همچنین در سال 77 تلفن همراه شهرهای فسا نی ریز کازرون استهبان لامرد آباده و مرودشت در سال 78 شهرستان اقلید و اوز و در سال 79 شهرهای داراب زرقان سپیدان ارسنجان فیروزآباد و نورآباد... دارای تلفن همراه گردیده اند. رئیس هیات مدیره مخابرات فارس عنوان کرد : تعداد کل تلفن همراه استان در حال حاضر یک میلیون و 34 هزار و 788 شماره می باشد که با این حساب ضریب نفوذ تلفن همراه تا پایان سال 85 به 23 31 رسیده است .