پیش گفتار
گزارشی که پیش رو دارید حاوی مطالبی که اینجانب در نیروگاه نکا مشغول به انجام دوره کارآموزی بوده می باشد و سعی بر آن داشته که اطلاعات و مطالب بیشتری را در خصوص چگونگی انجام مراحل تولید و کارکرد قطعات و دستگاههای مختلف بدست آورده تا در آینده مثمر ثمر واقع شود .
در بخش اول نگاهی کوتاه برچگونگی و بررسی اصول تولید نیروی الکتریکی در واحد بخار و اصول و مبنای کار (بهرهبرداری)واحد بخار خواهیم داشت و در بخش دیگر به قسمت واحد گازی نیروگاه که در آنجا مشغول به انجام دروه کارآموزی بودهام اشاره شده است .
در پایان جا دارد از تمامی عزیزان و کارکنان زحمتکش آن واحد که در تهیه این گزارش یاری نمودهاند و همچنین از مدیر نیروگاه گازی جناب آقای مهندس سرایلو و باالٌخص از زحمات بیدریغ جناب آقای مهندس سیفی کمال تشکر و سپاسگذاری را داشته باشم . امید است که با دست توانا و توانمند خودمان در عرصه عظیم صنعت بتوانیم از وابستگی به دیگر ممالک جدا شده و خود صادر کننده چنین علم و صنعت ارزنده باشیم
«آب دریا را اگر نتوان کشید هم به قدر تشنگی باید چشید»
بخش اول
نیروگاه بخار
موقعیت نیروگاه نکا
سیکل آب و بخار
تغذیه داخلی نیروگاه بخار
موقعیت نیروگاه و شرح مختصری از مشخصات آن
الف: موقعیت جغرافیایی
نیروگاه نکا در استان مازندران به فاصله 30 کیلومتری شمال جاده ساری – نکا در منطقه ای به نام میان کاله در ساحل دریای مازندران قرار گرفته است.
نیروگاه نکا به وسیله 3 رشته جاده به شرح زیر :
1- نیروگاه ، نکا به طول تقریبی 25 کیلومتر
2- نیروگاه ، دشت ناز ، فرخآباد – ساری به طول تقریبی 45 کیلومتر
3- نیروگاه ، دشت ناز ، جاده ساری – نکا به طول 35 کیلومتر
به شهرهای نکا و ساری متصل می باشد
ب: شرح مختصری از مشخصات نیروگاه
نیروگاه نکا با داشتن 4 واحد 440 مگاواتی قدرت تولید 1760 مگاوات را دارا میباشد، سوخت اصلی نیروگاه گاز و سوخت کمکی ان سوخت سنگین (مازوت) است . آب مصرفی نیروگاه جهت تولید بخار و به حرکت درآوردن توربین از طریق 3 حلقه چاه عمیق و اب خنک کن نیروگاه از دریا تأمین می گردد .
نیروی لازم برای راهاندازی نیروگاه از طریق شبکه سراسری و در صورت قطع ان از وجود دو واحد توربین گاز به قدرت 6/137 مگاوات تأمین می گردد .
1- سوخت
سوخت اصلی نیروگاه گاز طبیعی می باشد که از منابع گاز سرخس تأمین و به وسیله یک رشته خط لوله به نکا منتقل می گردد . سوخت کمکی نیروگاه مازوت (سوخت سنگین) است که از طریق راهآهن مازندران و تانکر به ایستگاه تخلیه سوخت واقع در نکا تحویل و توسط خط لوله به نیروگاه منتقل می گردد .
درضمن ایستگاه تخلیه دیگری در نیروگاه وجود دارد که تانکرها را می توان در آن محل تخلیه کرد .
مجریان طرح – پیمانکاران – مشاوران
کارفرما وزارت نیرو – شرکت توانیر
مهندس مشاور شرکت کامیران
اجرا کنندگان طرح کنسرسیوم بی.بی.سی – ببکاک – شرکت بیل
فینگر برگر (کنسرسیوم مازندران)
الف: کارهای ساختمانی و محوطه
محوطه سازی شرکت بیل فینگر برگر bill finger berger
ب: دیگ بخار و تصفیه خانه شرکت ببکاک Babcok
ج: توربین ، ژنراتور و کنترل شرکت براون باوری B . B . C
د: پست فشار قوی شرکت میتسوبیشی
مشاور طرح پست فشار قوی شرکت میل – مهاب
تاریخ عقد قرارداد نیروگاه 30آگوست 1975 برابر با 8/6/54
تاریخ عقد قرارداد پست 26ژانویه 1976 برابر با 6/10/55
تاریخ شروع عملیات ساختمانی
نیروگاه تاریخ عقد قرارداد
تاریخ شروع عملیات ساختمانی
پست تابستان 56 (1977)
مشخصات تانکهای سوخت و میزان مصرف نیروگاه به شرح زیر است :
حجم تانک سوخت سنگین واقع در ایستگاه تخلیه m 7000
حجم تانک سوخت سنگین واقع در ایستگاه نیروگاه m 70000*2
ارتفاع تانک سوخت سنگین واقع در ایستگاه تخلیه m 34/2 + 5/17
قطر تانک سوخت سنگین واقع در ایستگاه تخلیه m 75
حجم تانک سوخت سبک m 1000
ارتفاع تانک سوخت سبک m 9/10
قطر تانک سوخت سبک m 11
مصرف سوخت سنگین m / h 95 * 4
مصرف گاز Nm / h 110000 * 4
چنانچه بعللی ارسال سوخت (گاز - مازوت) به نیروگاه قطع گردد میزان سوخت ذخیره برای بارکامل حداکثر 14 روز می باشد .
آب مصرفی ، آب خنک کن و تصفیه خانه
آب شیرین مصرفی نیروگاه بوسیله 3 حلقه چاه عمیق که در حومه ایستگاه تخلیه سوخت واقع در نکا قرار دارد ، به صورت زیر تأمین می گردد :
ابتدا آب خروجی از این چاهها بداخل دو استخر سرپوشیده واقع در ایستگاه تخلیه سوخت ریخته شده و به وسیله یک خط لوله 25 کیلومتری به دو استخر سرپوشیده دیگر به حجم کل 1500 مترمکعب که در مجاورت تصفیه خانه نیروگاه قرار دارند ، سرازیر و از آنجا به یک مخزن مرتفع (75 متر) با حجم m 450 پمپ می گردد از این منبع قسمتهای مختلف نیروگاه
آب آتش نشانی
آب شرب مصرفی
آب مورد نیاز تصفیه خانه
تغذیه می گردد .
آب شرب مصرفی ایستگاه تخلیه بوسیله تصفیه خانهای در مجاورت استخرهای سرپوشیده واقع در ایستگاه مزبور تأمین می شود .
تصفیه خانه نیروگاه با قدرت تولید 160 مترمکعب در ساعت آب مقطر مصرفی نیروگاه را با استفاده از سیستم مبدل یونی ( Deminer Lixer ) تأمین می نماید .
برای سرد کردن (تقطیر) بخار خروجی توربین از آب دریا استفاده می شود که پس از کلرزنی داخل لوله های کنداستور می شود ، علاوه بر این برای مصارف آتش نشانی در محل تانکهای سوخت نیز از آب دریا استفاده می شود . به منظور حفاظت محیط زیست سیستم خروجی آب طوری در نظر گرفته شده است که اختلاف درجه حرارت آب خروجی و آب دریا در شعاع 200 متری دهانه کانال خروجی کمتر از 2 درجه است .
مولد بخار (بویلر)
دیگ بخار نیروگاه از نوع بدون مخزن (once tnrough) می باشد و به همین جهت آب در حال گردش درون آن بسیار کم می باشد .
کوره آن از دو محیط متصل به هم تشکیل شده که محیط اول به وسیله جدار لوله ای محصور گشته و در این محیط سوخت و هوا مخلوط شده و به وسیله 14 مشعل ایجاد شعله نموده و آب موجود در لوله ها به بخار تبدیل می گردد . بخار تولید شده در این محیط به وسیله عبور گازهای گرم کوره در محیط دوم اشباع شده و به بخار داغ تبدیل می گردد . که قابل مصرف در توربین می باشد . درجه حرارت بخار ورودی به توربین توسط آب پاشها ( De Super heater ) که از مسیر آب تغذیه گرفته می شود تنظیم می گردد . آب مصرفی بویلرها توسط یک پمپ توربینی که ظرفیت آن صددرصد بار واحد است و یا توسط دو پمپ آب تغذیه الکتریکی پنجاه درصد تأمین می گردد . آب تغذیه این پمپها از یک منبع آب مرتفع (26 متر) گرفته شده و پس از گرم شدن توسط گرمکنهایی شماره 6 و 7 به بویلر وارد می گردد .
مشخصات بویلرهای نیروگاه نکا به شرح زیر می باشد .
سوخت گاز سوخت مازوت
دبی بخار (فلوی بخار زنده) th 1408 th 3/1472
درجه حرارت بخار سوپر هیتر C 535 C 535
فشار بخار سوپر هیتر ata 190 ata 196
فشار بویلرهای طراحی شده aT 210 برای HP و 66 برای IP
دبی بخار / هیتر Re heater t/h 4/1266 t/h 6/1262
فشار بخار / هیتر Re heater aT 5/49 aT 50
درجه حرارت هوای گرم ورودی (اتاق احتراق) C 325 C 325
فشار بخار / هیتر (ورودی به قسمت فشار متوسط) Kg/cm 2/48 Kg/cm 7/47
درجه حرارت / هیتر (ورودی به قسمت فشار متوسط) C 530 C 530
دبی بخار اصلی t/h 1408 t/h 3/1472
دبی بخار / هیتر t/h 4/1266 t/h 6/1262
فشار کنداستور Kg/cm 68% Kg/cm 66%
تعداد لوله های کنداستور عدد 15600
مقدار آب خنک کننده کنداستور t/h 23500*2
درجه حرارت آب خنک کننده ورودی کنداستور C 21
درجه حرارت آب خنک کننده خروجی کنداستور C 31
سرعت چرخش RPM 3000
طول توربین mm 20445
تعداد شاخه های ورودی به توربین 7
نرخ حرارتی توربین Kcal/Kwhr 2300
سرعت چرخش Turning uear RPM 40
تعداد یاتاقان Bearing 3
نقطه ثابت پوسته خارجی توربینهای فشار قوی و متوسط انتهای قسمت فشار متوسط نقطه ثابت پوسته خارجی توربین فشار ضعیف وسط قسمت فشار ضعیف .
سوخت گاز سوخت مازوت
درجه حرارت آب تغذیه C 264 C 8/262
فشار آب تغذیه در اکنومایزر aTa 255 Kg/cm 273
درجه حرارت گاز خروجی از کوره (دود) C 120 C 160
مصرف سوخت m / h 110294 Kg / h 94948
فشار Saftey valve بخار اصلی kg / cm 210
ارتفاع بویلر m 60/41
ارتفاع کف بویلر m 8
تعداد سوت بلوئر 4
آب اضافی لازم mack upw حدود t/h 11
گاز خروجی از کوره پس از اینکه آخرین انرژی خود را به آب ورودی به بویلر و هوای ورودی به کوره داد به دودکش رانده می شود ، به منظور حفاظت محیط زیست دودکش نیروگاه با مشخصات زیر ساخته شده است :
قطر فنداکسیون m 21
ارتفاع m 134
قسمت پایین دودکش
قطر خارجی m 10
قطر داخلی m 14/9
ضخامت بدنه cm 43
قسمت بالای دودکش
قطر خارجی m 916/7
قطر داخلی m 516/7
ضخامت cm 20
ابعاد قسمت ورودی به دودکش
ارتفاع m 90/8
عرض m 30/3
فاصله مرکز تا زمین m 30/32
توربین
توربین نیروگاه از نوع فشار متغیر ( Sliding Pressure ) بوده و تغییر بار در ان (برای بارهای بیش از 150 مگاوات) بوسیله تغییر فشار در بخار خروجی بویلر صورت می گیرد ، توربین شامل سه قسمت هم محور متصل به هم می باشد که عبارتند از : قسمت فشار قوی ، قسمت فشار متوسط و قسمت فشار ضعیف . بخار اصلی از طریق دو شیر اصلی ( Stop valve ) و چهار شیر کنترل به مرحله فشار قوی توربین وارد و پس از به حرکت درآوردن پرههای توربین از آخرین طبقه این قسمت خارج و به داخل کوره رانده می شود .
بخار خروجی از قسمت فشار قوی توربین پس از کسب حرارت لازم و رسیدن به درجه حرارت بخار اصلی ( Hot Reheat ) از طریق دو شیر مرکب ( Stop & Intercept valve ) به قسمت فشار متوسط توربین وارد می گردد و پس از دادن انرژی خود به پره های توربین از آخرین قسمت این طبقه وارد قسمت فشار ضعیف می گردد و پس از به گردش در آوردن پره های آن ( تبدیل انرژی حرارتی به مکانیکی) از آخرین طبقه قسمت فشار ضعیف وارد کندانسور می گردد .
آب تقطیر شده در کندانسور به وسیله پمپ پس از گذشتن مجدد از تصفیه خانه ( قسمت Polishing Plant ) از طریق گرمکنهای 1 ، 2 ، 3 و 4 وارد محفظه تغذیه پمپهای فشار قوی شده و پس از خارج شدن گازهای محلول در ان به وسیله پمپهای فشار قوی از طریق گرمکنهای 6 و 7 وارد بویلر می گردد .
مشخصات توربینهای نیروگاه به شرح زیر می باشد :
سوخت گاز سوخت مازوت
فشار بخار اصلی (ورودی به قسمت فشار قوی) kg/cm 181 kg/cm 7/187
درجه حرارت بخار اصلی (ورودی به قسمت فشار قوی) C 530 C 530
فشار بخار / هیتر (ورودی به قسمت فشار متوسط) kg/cm 2/48 kg/cm 7/47
درجه حرارت / هیتر (ورودی به قسمت فشار متوسط) C 530 C 530
دبی بخار اصلی t / h 1408 t / h 3/1472
دبی بخار / هیتر t / h 4/1266 t / h 6/1262
فشار کندانسور kg/cm 68% kg/cm 66%
تعداد لوله های کندانسور عدد 15600
مقدار آب خنک کننده کندانسور t/ h 23500*2
درجه حرارت آب خنک کننده ورودی کندانسور C 21
درجه حرارت آب خنک کننده خروجی کندانسور C 31
سرعت چرخش RPM 3000
طول توربین mm 20445
تعداد شاخه های بخار ورودی به توربین 7
نرخ حرارتی توربین Kcal/Kwhr 2300
سرعت چرخش Turning uear RPM 40
تعداد یاتاقان Bearing 3
نقطه ثابت پوسته خارجی توربینهای فشار قوی و متوسط انتهای قسمت فشار متوسط نقطه ثابت پوسته خارجی توربین فشار ضعیف وسط قسمت فشار ضعیف .