کار آموزی من در تاریخ 20/8/87 در بخش دفتر فنی اداره کل تجهیز و نوسازی مدارس آغاز گردید و من در آنجا با مهندس ربیعی مسئول دفتر فنی آشنا شدم.
بخش دفتر فنی دارای قسمت های مختلفی است که عبارتند از:
1-بخش معماری که شامل مهندس معمار است که کار معماری و ترسیم پروژه را توسط برنامه بر عهده دارد. Auto cad
2-بخش سازه که وظیفه آن محا سبه سازه توسط برنامه می باشد.
3-بخش متره که کار آن متره و برآورد کردن پروژه می باشد.
4-واحد تاسیسات که وظیفه آنها طراحی و ترسیم نقشه های تاسیسات مکانیکی وبرقی می باشد.
5-واحد نظارت که کار آن نظارت بر پروژه های در حال اجرا است.
برای انجام یک پروژه ابتدا مهندس نقشه بردار بر سر زمین رفته و اقدام به برداشت زمین می نماید و بعد از آن نقشه سایت محل را در اختیار مهندس معمار قرار می دهد در نقشه سایت محدوده مورد نظر برای ایجاد سازه نشان داده شده است و مهندس معمار با توجه به آن اقدام به طراحی سازه از نظر معماری می کند
بعد از آن طرح اولیه در بخش کمیته معماری مورد بررسی قرار گرفته وبا نشریه 232 مطابقت داده می شودکه نشریه 232 در مورد مساحت و ابعاد فضاهای آموزشی می باشد.
همچنین برای ایجاد پروژه آزمایشگاه نیز بر سر زمین حضور یافته تا نمونه ای از خاک محل را برای آزمایش به آزمایشگاه ببرد وتراکم خاک را مورد بررسی قرار دهد ونیز نوع خاک محل را بر اساس آیین نامه 2800 تعیین کند و ای ن اطلاعات را در اختیار مهندس سازه قرار دهد به عنوان نمونه برخی از اطلاعات داده شده توسط ازمایشگاه به صورت زیر است:
عمق آب زیر زمینی:ژرفای سطح آب زیر زمینی طبق تحقیقات محلی پایینتر از عمق تاثیر است
زمین شناسی منطقه:این محدوده شباهت زیادی به منطقه مرکزی شهر دارد اما به نظر میرسد که ضخامت ابرفت در این محدوده کمتر از بخش شمالی و مرکزی است میزان گرد شدگی دانه ها کم است و ابرفت از تراکم قابل توجهی برخوردار است در این محل حدود 5/1 متر آبرفت دیده می شود خاک محل در گروه 3 بر ا ساس آیین نامه 2800 قرار دارد
احداث خاک بر روی خاک ماسه ای با توجه به منحنی دانه بندی خاک محل از نوع ماسه بدون ناخالصی و فاقد چسبندگی می با شد بنا بر این پیشنهاد می شود بستر پی بعد از خاکبرداری توسط غتک ارتعاشی صاف و متراکم شود همچنین از پی نواری برای انتقال بار به زمین استفاده شود.
علاوه بر اطلاعات فوق آزمایشگاه موظف است که در حین انجام پروژه اقدام به نمونه گیری از بتن مورد استفاده در سقف های کامپوزیت در ساختمان فلزی و بتن به کار رفته در ستون و تیر و سقف ساختمان های بتنی نماید.
طرح بعد از کمیته معماری در اختیار مهندس محاسب قرار میگیرد و او با توجه به نوع سازه با اقدام به طراحی و محاسبه سازه می نماید. Etabs
ابتدا اقدام به مدل کردن اولیه سازه کرده و بعد با توجه به نوع ساختمان (بتنی و یا فولادی)
شروع به محاسبه سازه می کند و بعد از قرار دادن سقف ها –بادبند ها یا دیوار برشی-تیر ها و ستو ن ها شروع به آنالیر طرح کرده و مقاطعی که توسط نرم افزار به رنگ قرمز در آمده است جوابگوی نسبت تنش مورد نظر نیست و باید شماره این پروفیل ها عوض شود .
همچنین مهندس محاسب اقدام به طراحی اتصالات موجود در سازه به صورت دستی ویا با
نقشه09 S می نمایدمثل تیر لانه زنبوری و یا طراحی اتصال تیر شمشیری پله مانندExcel
بعد از انجام این کار طرح در کمیته سازه مورد بررسی قرار گرفته تا مهندس معمار در ایجاد نمای ساختمان در محل ها یی که با دبند و یا دیوار برشی وجود دارد از زدن بازشو پرهیز کند.
بعد از اینکه مهندس طرح را محاسبه کرد و شماره تیر و ستون ها به دست آمد سازه را در
مدل کرده و با توجه به اطلاعات آزمایشگاه اقدام به طراحی پی می نماید Sefe
این نرم افزار تعداد و شماره میلگرد ها ی مورد استفاده در فنداسیون را می دهد
هم از نرم افزار هایی است که برای طراحی ساختمان استفاده میشود اما درآن Sap 2000
عناصری مانند دیوار برشی و تیر های مرکب نمی توان طراحی کرد ولی برای مدل کردن ساختمان ها با سقف شیب دار مورد استفاده می باشد بعد از طراحی کامل اطلاعات بدست آمده از نرم افزار ها را به صورت نقشه های اجرایی در می
آورند.
بعد از طراحی کامل نقشه های سازه و معماری به طور کامل این نقشه ها در اختیار واحد متره و بر آورد قرار گرفته. در این بخش به استفاده از نرم افزار آلفا کاران اقدام به متره کردن پروژه می نمایند.
همچنین نقشه های معماری به واحد تاسیسات هم داده می شود که در این واحد اقدام به طراحی تاسیسات مکانیکی و برقی می نمایند و برخی از نکات را برای پیمانکار بیان می کنند مانند
-ابعاد فنداسون زیر دیگ بخار از هر طرف 20 سانتی متر بیشتر از ابعاد دیگ باشد
-دود کش آزبستی بایستی بعد از عایق پیچی یک لایه کرباس و رنگ شودو بقیه اطلاعات .
بعد از تهیه نقشه های معماری- سازه و تاسیسات به طور کامل این نقشه ها باید مورد بررسی قرار گیرند و هر کدام از نقشه ها باید دارای راهنمای کنترل اجرایی باشند مانند : فنداسیون
کنترل تیب بندی فنداسیون-کنترل شناژ ها-کنترل ابعاد فنداسیون –کنترل تعداد آرماتور
جزییات خم کاری آرماتور ها- اور لب میلگرد ها-جزییات چاهک آسانسور
جوشکاری
تمیز کردن سطح آلوده-نحوه جوشکاری پاس های بعدی-شرایط الکترود ها-عایق بتدی رطوبتی آهن آلات زیر خاک-شرایط جوشکاری در حین جوشکاری
آکس بندی ستون ها وباد بند ها
کنترل محل باد بند ها با پلان معماری- کنترل تیپ بندی ستون ها
جزئیات ستون و بادبند
کنترل کد ارتفاعی ستون ها و محل قرار گیری نبشی زیر سری روی ستون ها- جزئیات جوش ورق تقویت-جزئیات وصله ستون برای ستون های بلند تر از 12 متر- نحوه جوش ورق های تقویتی به ستون در محل طبقات- مشخصات و ابعاد بولت- جزئیات بیس پلیت ها و پلیت های سخت کننده پای ستون(استیفنر ها)-مشخص کردن محل قرار گیری ستون روی بیس پلیت-مسخص کردن حداقل بعد جوش
جزئیات باد بند ها
نمایش فیلر ها- مشخص شدن بعد جوش ها-فاصله فیلر ها- کنترل باد خور تیر های مفصلی
پلان تیر ریزی سقف
نوع سقف - نمایش محل بازشو ها- کنترل تیر های دوبل- نمایش جزئیات ورق های اتصال (نوع جوش –پخ-شکل ورق)- نمایش کنسولها- نمایش محل ستون ها- پلان تیر ریزی طبقات
جزئیات سقف کامپوزیت
ضخامت بتن سقف-نوع وفاصله برش گیر ها از هم-نمایش تیر های فرعی به همراه ورق اتصال-نبشی اتصال – بعد جوش ها- فاصله تیر های فرعی- ورق های تقویتی جان تیر در محل اتصال
پلان و جزئیات سقف کاذب
جزئیات اتصال سقف کاذب-محل و بعد جوش ها- نوع پوشش سقف کاذب
پلان استقرار خرپا
نمایش تیپ خرپا ها- تیر فرعی بین خرپاها- بیرون زدگی خرپا
جزئیات خرپا ها
نمایش جزئیات به تفکیک تیپ خرپا ها- طول کلی خرپا ها- فاصله دها نه ها- ورق های اتصالات اعضای خرپا- نمایش محل آبرو
جزئیات اتصالات خرپا ها
دتایل راس خرپا(محل نبشی بادبند-پلیت- نمایش فیلر ها)-دتایل اتصال اعضا در دیگر قسمت های خر پا-نحوه بادبند بین خرپا(پروفیل بادبند ها-ورق اتصال- مشخصات جوش- فیلر)- جزئیات اتصال خرپا به ستون( پلیت نشیمن خر پا روی ستون و جزئیات اتصال خرپا با پلیت نشیمن)
پلان لا په ریزی سقف شیب دار
نمایش محل بادبندی بین خرپا ها - محل مهار بندی و بست های قور باغه ای- نمایش پرلین ها( لا په ها)- فاصله و سایز پرلین ها- سایز و محل میلگرد های مهاری( میل مهار ها) بین پرلین ها- کنترل بیرون زدگی پوشش سقف از خر پا.
اجرای نقشه بر روی زمین:
باید محل دقیق پی وستون ها و دیوار ها و دیوار ها و عرض پی ها و شناژ ها به خوبی روی زمین مشخص باشد .
ابتدا فنداسیون ها در روی زمین پیاده می شوند و بعد شروع به ریسمان کاری از مرکز فنداسیو ن می کنند و فاصله مرکز به مرکز فندا سیون ها از روی نقشه خوانده شده و مرکز فندا سیون ها تعیین شده و محل فنداسیون خاگ بر داری می شود. و با استفاده از گچ محل قرارگیری دیوارها ( قالب ها ) را مشخص می کنند.
اجرای پی :
و سپس دیوارهای آجری را به عرض 20 سانتی متر و به ارتفاع حدود 20 سانتی متر بیش از ارتفاع پی ایجاد میکنند که این دیوار ها به عنوان قالب برای بتن ریزی می باشند و کف پی را با یک لایه نازک ماسه سیمان که همان بتن مگر است می پوشانند.بعد با توجه به نقشه میلگرد با قطر مورد نیاز را در محل تخلیه می کنند و کارگران اقدام به بریدن میلگرد ها در طول های مورد نیاز می کنند و میلگردهای که نیاز به خم کردن دارد را خم می کنند .
سپس میلگردهای عرضی را در داخل قالب جای می دهند و میلگردهای طولی را بر روی آنها می ریزند سپس فاصله بین میلگرد های طولی را از همدیگر تنظیم کرده و میلگردهای عرضی را نیز در فواصل معین در جای خود با استفاده از سیم آرماتوربندی ثابت می کنند .
عکس شماره 1
بعد از این مرحله تعدادی میلگرد را به خم می کنند که به آن خرک می گویند. و در داخل هر نوار چند خرک قرار می دهند و بر روی خرک ها میلگردهای طولی بالایی را قرار می دهند.
عکس شماره 2
عکس شماره 3
پس از قرار دادن میلگردهای طولی پایین پی در محل هایی که در نقشه مشخص شده میلگردهایی با طول مشخص را به صورت طولی در بین میلگردهای طولی تعبیه می کنند همین کار را برای بالای پی نیز تکرار می کنیم. به این میلگرد ها تقویت می گویند.
عکس شماره 4
بر روی میلگردهای طولی بالایی میلگردهای عرضی را می ریزند و بعد از تنظیم فواصل بینشان آن ها با استفاده از سیم آرماتوربندی در جایشان ثابت می کنند در آرماتوربندی پی ها فقط در آرماتورهای طولی باید حداقل طول همپوشانی میلگرد های طولی رعایت شود
عکس شماره 5
قبل از آن که آرماتورهای قسمت بالایی پی را ببندند باید در محل ستون ها آرماتور انتظار ستون را تعبیه کنند تا آرماتورهای انتظار ستون دقیقا در محل قرارگیری ستون ها قرار گیرد و انحراف نداشته باشند.
سپس در آن قسمتی از آرماتورهای انتظار ستون که در داخل پی قرار می گیرند اقدام به بستن خاموت می کنند. بعد از آنکه میلگردهای طولی و عرضی بالای پی را بستند یک خاموت را بر روی آرماتورهای بالایی پی و یکی دیگر را در بالای آرماتورهای انتظار ستون می بندند تا فواصل بین آرماتورهای انتظار در حین بتن ریزی تغییری نکند.
عکس شماره 6
برای تخلیه بتن از میکسر به داخل نوارهای کناری استفاده می کنیم
برای بتن ریزی نوارهای داخلی از باکت و جرثقیل استفاده می کنند بدین صورت که ابتدا بتن را از میکسر به داخل باکت تخلیه می کنند سپس با استفاده از جرثقیل باکت را به محل مورد نظر حمل کرده و تخلیه می کنند .
عکس شماره 7
پس از آن که در هر نوار به ارتفاع مورد نظر بتن ریخته شد حال مسئول ویبره شروع به ویبره کردن بتن داخل قالب ها می کند و شلنگ بایستی به صورت عمودی وارد بتن شود و اجازه داده شود تا با وزن خودش پایین رود پس از آن که ویبره بتن کامل شد روی بتن را با ماله صاف می کنند.
عکس شماره 8
قبل از بتن ریزی دیواره قالب ها را با استفاده از شمع هایی که در پشت آن ها نصب می شود مهار می کنند همچنین سطح داخلی دیوارهای قالب را برای جلوگیری از جسبیدن بتن به قالب (آجر ها) با پلاستیک می پوشانند. کار گران نباید از روی قالب هایی که به تازگی دورن آن ها بتن ریخته شده است رفت و آمد کنند چون ممکن است دیوارها خراب شوند.
نکاتی در مورد بتن ریزی :
- در زمین های شیب دار و زمین های سست و یا سنگی با هماهنگی مهندس ناظر عمق و عرض پی تعیین می گردد
- پیمان کار موظف است بلا فاصله پس از پی کنی خاک کف پی را با سنگ لاشه و بتن مگر از عوامل جوی محفوظ کند.
- بتن مگر مصرفی از نوع100 B یا حداقل 350کیلو گرم سیمان در متر مکعب باشد .
- پیمانکار موظف است 72 ساعت قبل از بتن ریزی در خواست کنترل آرماتور بندی- قالب بندی – لوله کشی برق و تاسیسات را کتبا به دستگاه نظارت ارائه نماید .
پیمانکار موظف است جهت تهیه ملات و بتن مصرفی از شن شکسته و ماسه دو بار شور استفاده نواید ضریب نرمی ماسه مورد استفاده جهت بتن نباید از 3/2 کمتر و از 1/3 بیشتر شود.
- پیمانکار موظف است پس از بتن ریزی جهت حفاظت و رسیدن بتن به مقاومت مورد نظر حداقل به مدت یک هفته بتن را بدون وقفه مرطوب نگه دارد.
- پیمانکار موظف است بتن را در برابر عوامل جوی مانند آفتاب –باد – باران- برف با استفاده از یک لایه گونی مرطوب حفظ نماید.