گزارش کارآموزی سیستم های برقی سه فاز و تک فاز در کارخانه شیر پگاه اصفهان

مقدمه :

کارخانه ی شیر پگاه اصفهان که در کیلومتر پنچ جاده ی تهران قرار دارد و بسیار وسیع است .

در شبانه روز یعنی 24 ساعت حدوداً 330 تن شیر تولید می کند و به بازار عرضه می کند . این کارخانه دارای سالن های مختلفی است . سالن های همچون پاستو جدید ،‌پاستو قدیم ،‌سالن ماست ، سالن دوغ ، کره و سالن پنیر ، سالن پاستو جدید برای تولید آب میوه و پنیر و سالن پاستو قدیم برای تولید شیر و شیر قهوه و شیر کاکائو .

این کارخانه در حدود 500 کارگر و کارمند دارد که در 3 شیفت شبانه روز کار می کنند و دارای یک ساختمان اداری است . موفقیت و پیشرفت این کارخانه را از خدای متعال خواستاریم .

آشنایی با مکان کارآموزی :

این کارخانه دارای سیستم های برقی سه فاز و تک فاز است ، که هر قسمت آن برای خود به صورت جداگانه طراحی شده اند .

هر یک از سالن های این کارخانه دارای اتاق برق است که در آن تابلو های برق قدرت و فرمان طراحی و نسب شده است که این تابلوهای برق برای راه اندازی موتورهای AC,DC به کار می روند .

کلیه استپ و استارت در نزدیکی دستگاهها گذاشته شده است که با زدن استارت موتور دستگاه شروع به فعالیت می کند و با چرخ دنده هر دستگاه مکانیکی تولید لبنیات را انجام می دهد ، بیشتر دستگاهها به صورت سه فاز است .

اینکارخانه دارای یک پرسنل برقی است که تعداد آنها هفت نفر است که یک اتاق جداگانه دارند و یک سرپرست که نام آن آقای مهندس بحرینی است بر سر آن ها نظارت دارد . و سرپرست کلی آنها مهندس رئیسی نام دارد .

نحوه استفاده از الکترو موتور تک فاز صنعتی

به کار گیری الکتروموتورهای تک فاز صنعتی متو- ژن:

این الکتروموتورها میتوانند هم به صورت چپگرد وهم به صورت راستگرد مورد استفاده قرار گیرند.

جهت چرخش C.W

جهتی است که الکتروموتور ایستاده و به خروجی شفت نگاه می کنیم چرخش آن موافق ، با جهت

جهت چرخش C.C.W

جهتی است که اگر روبروی الکتروموتور ایستاده و به خروجی شفت نگاه کنیم . جهت چرخش آن مخالف با جهت حرکت عقربه های ساعت باشد .

مشخصات خروجی برای محل هایی که درجه حرارت آنها حداکثر 40 درجه سانتیگراد باشد تضمین می شود . بدیهی است عدم رعایت شرط فوق در عملکرد موتور تاثیر منفی خواهد داشت .

 برای تغییر چرخش الکتروموتور تنها نیاز به جابجا نمودن محل دوپل است که جهت سهولت امر در سطح داخلی درب ترمینال نیز قرار داده شده است و در ان (MAIN) سیم پیچی اصلی .(AUX) سیم پیچی کمکی ،(CR) خازن دائم (CS) خازن راه انداز (ST.SW) سوئیچ R مقاومت جرقه گیر می باشد .

توجه شود که برای ورود کابل برق به داخل جعبه ترمینال حتماً از لکنه استاندارد استفاده شود . زیرا استفاده از لکنه ضمن حفاظت از آسیب دیدن روکش کابل ، از نفوذ ذرات مضر به داخل موتور نیز جلوگیری می کنند .

پایه یا فونه اسیونی که موتور روی آن نصب می شود باید کاملاً مسطح بوده و دقت شود که پایه های موتور قبل از سفت کردن پیچها کاملاً با سطح پایه یا فونداسیون تماس داشته باشد تا از اعمال نیروی اضافی و غیرمجاز به پایه ها جلوگیری گردد . این الکتروموتور مخصوص مصارف صنعتی بوده و برای مصارف خانگی و محیط های آرام و بی صدا توصیه نمی گردد .

 در صورت کوپل کردن مستقیم (شفت به شفت) هم محور بودن شفت الکتروموتور و دستگاه متحرک ضرورت داشته باشد و باید دقیقاً رعایت گردد .

 در صورت اعمال باز محوری به موتور (باز در امتداد محور شفت) مقدار آن نباید از مقادیرمجاز بیشتر باشد . مقادیر فوق نسبت به وضعیت نصب و تیپ موتور متفاوت است . وجهت اطلاع از مقادیر آن با شماره تلفن مهندس فروش موتوژن تماس حاصل نمایید.

 در صورت کوپل کردن به وسیله تمسه باید تسمه حداقل 45 در صد از محیط پولی با 760 درجه از 36 درجه محیط آن را به وشاد . محور پولی ها باید کاملاً موازی بوده و سطح پولی ها در یک صفحه قرار گیرند .

 نیروی کشش تسمه باید طوری تنظیم شود که بیشترین راندمان بتواند گشتاور محرک را به متحرک انتقال دهد . ( در هر حال کشش تسمه نباید تا ان حد زیاد باشد که به بلبرینگ ها یا سایرقطعات موتور آسیبی وارد شود) .

نحوه استفادهاز الکتروموتور سه فاز صنعتی

به کار گیری الکتروموتورهای سه فاز صنعتی موتو- ژن :

- نحوه اتصال ستاره و مثلث : چگونگی اتصال ستاره Y و مثلث در شکلهای مقابل نشان داده شده است انتخاب نوع اتصال (Y یا     )   با توجه به ولتاژ سه فاز موجود و مقدار ولتاژ درج شده و بر روی نیم پلیت الکتروموتور انجام می گیرد .

به عنوان مثال اگر در نیم پلیت ، ولتاژ / 380Y     220 نوشته شده باشد در شبکه برق ایران به صورت ستاره وصل می شود (شکل شماره 1) و اگر در نیم پلیت ، ولتاژ / 380     220Y نوشته شده باشد در شبکه برق ایران به صورت مثلث وصل می شود (شکل شماره 2) .

تعیین جهت چرخش الکتروموتور : در صورت اتصال صحیح فازها ، آنرا از طرف خروجی شفت به الکتروموتور نگاه کنیم ، چرخش در جهت حرکت عقربه های ساعت خواهد بود . برای تغییرجهت چرخش الکتروموتور کافی است جای دو فاز دلخواه از سه فاز T,S,R را با هم عوض می کنیم .

 مشخصات خروجی موتور برای حمل هایی که درجه حرارت آنها حداکثر 40 درجه سانتیگراد باشد تضمین می شود .

بدیهی است عدم رعایت شرط فوق در عملکرد موتور تاثیر منفی خواهد داشت .

 الکتروموتورهایی سه فازی که در حالت عادی به صورت مثلث قرار گیرند . برای این منظور بایستی به پلاک مشخصات موتور توجه شود .

توجه شود که برای ورود کابل برق به داخل جعبه ترمینال حتماً از کلنه استاندارد استفاده شود . زیرا استفادهاز لکنه ضمن حفاظت از آسیب دیدن روکش کابل ، از نفوذ ذرات مضربه داخل موتور نیز جلوگیری می کند .

 پایه یا فونداسیونی که موتور روی ان نصب می شود باید کاملاً مسطح بوده و دقت شود که پایه های موتوا قبل از سفت کردن پیچها ، کاملاً با سطح پایه فونداسیون تماس داشته باشد تا از اعمال نیروی اضافی و غیر مجاز به پایه ها جلوگیری گردد .

در صورتی که اعمال بار محوری به موتور (بار در امتداد محور شفت) مقدار آن نباید از مقادیر مجاز بیشتر باشد . مقادیرفوق نسبت به وضعیت نصب و تیپ موتور متفاوت است . (جهت اطلاع از مقادیر آن با شماره تلفن مهندس فروش موتوژن تماس حاصل فرمائید ) .

 در صورت کوپل کردن مستقیم (شفت به شفت) هم محور بودن شفت هم محور بودن شفت الکترو موتور و دستگاه متحرک ضرورت داشته و باید دقیقاً رعایت گردد .

 در صورت کوپل کردن به وسیله تسمه ، باید تسمه حداقل 45 درجه از محیط پولی با 160 درجه از 360 درجه آن را بپوشاند . محور پولی ها باید کاملاً موازی بوده و سطح پولی ها در یک صفحه قرار گیرد . حداقل قطر خارجی مجاز برای پولی در جدول (2) داده شده اشت .

 نیروی کشش تسمه باید طوری تنظیم شود که با بیشترین راندمان بتواند گشتاور محرک را به متحرک انتقال دهد . در هر حال کشش تسمه نباید تا آن حد زیاد باشد که به بلبرینگ ها یا سایر قطعات موتور آسیبی وارد شود.

طرز کار با طرل هایی برقی و دیزلی :

شرح ساختمانی با طرح و سرویس و نگهداری آن :

باطری منبع ذخیره نیروی برق بوده که برق مصرفی مورد نیاز دستگاه مصرف کننده را تامین می کند ساختمان باطری تشکیل شده از جعبه مکعب مستطیل شکل که از کائوچو یا میکا یا قیر فشرده یا پلی استیلن ساخته می شود باطری از تعدادی سله تشکیل شده است که هر سله (خانه) آن معرفی دو ولت برق بوده و به طور مثال هر گاه یک باطری دارای شش خانه باشد باطری فوق دارای ولتاژی برابر 12 ولت است در داخل این خانه ها صفحات مثبت و منفی برای تبادل جریان الکتریسیته قرار داده شده است که نسبت به هم دیگر به وسیله صفحات عایق منفی نیز به همین صورت تشکل قطب  منفی را می دهد . طریقه شناختن قطبین باطری از هم دیگر به این صورت است که همیشه قطب مثبت با علامت + و یا در محل اتصال بست باطری از قطر بیشتری برخورددار است و طقب منفی قطر کمتری دارد و علامت آن منفی است و جنس صفحات مثبت باطری از اکسید سرب به رنگ قهوه ای و صفحات منفی آن اسفنجی به رنگ خاکستر می باشد بهترین دلیل انتخاب موارد فوق در ساختمان باطری بدین جهت است که اسید باطری هیچگونه تاثیری بر روی آن نداشته و از بین نخواهد رفت تعداد صفحات باطری همیشه با عدد فرد نشان داده می شود که به آنها پلیت     می گویند و در هر خانه باطری نه یاسیزده یا تعداد یازده پلیت می باشد و همیشه تعداد صفحات منفی از صفحات مثبت یکی بیشتراست به طور مثال یک باتری 11 پلیت دارای 5 پلیت مثبت و 6 پلیت منفی می باشد در داخل باطری مابین صفحات از محلول اسید سولفوریک و آب مقطر برای انجام اعمال شیمیایی استفاده می شود که اصطلاحاً الکترولیت نیز نامیده می شود و نسبت مخلوط حجمی آن هموراه به صورت 72 در صد آب مقطرو 28 در صد اسید سولفوریک می باشد همیشه چگالی نسبی الکترولیت داخل باطری مقدار در صد 12850 می باشد البته هر وقت احساس شد که مقدار آب باطری در اثر فعل و انفعالات شیمیایی از مقدار مجاز کمتر شد لازم است که به آن مقداری آب مقطر اضافه گردد به صورتی که از بالای صفحات ان بیشترنشود و در حدود یک سانتی متر باشد و هر گز نباید اسید را مستقیماً در داخل باطری بریزیم چون در زمان ترکیب اسید و آب به دلیل فعل و انفعالات شیمیایی حرارت بیش از حد ایجاد می کند و این کار خطرناک است و ممکن است خساراتی به بر اورد اضافه کردن اسید به محلول الکترولیت داخل باطری باید زمانی صورت گیرد که باطری از نظر در صد آب و اسید در حد پایین باشد که بوسیله هیدرومتر و یا غلظت سنج اسید سولفوریک در صد آن مشخص می شود که در صورت پائین بودن که حدود آن 1150 باشد باید به آن اضافه نماییم در آن به شرح شرایط خاص نگهداری باطری لیفتراکهای برقی

هیدرومتر یا چگالی سنج :

برای سنجش غلظت الکترولیت داخل باطری از دستگاهی یا وسیله ای به نام هیدرومتر استفاده میکنیم که این وسیله دارای یک لاستیک مکنده جهت مکیدن محلول و لوله هایی که مایع در آن جمع می شود و یک حباب شیشه ای مدرج با وزن مخصوص جهت نشان دادن درجه غلظت اسید باطری می باشد و طرز کار این دستگاه به درجه بندی حک شده بر روی پوسته شناور بستگی دارد که از شمارش اعداد که از عدد 1100 شروع و به 1400 تمام می شود و در بعضی به 1300 تمام می شود و یا بوسیله رنگهای آبی ، زرد و نارنجی نمایش داده می شود و رنگ آبی نشان پائین بودن و رنگ زرد نشان وضعیت متوسط و رنگ نارنجی نشانه وضعیت خوب می باشد . یا در بعضی دیگر با علامت + و – نمایش داده می شود که در اعداد مورج عدد 1280 و در رنگها رنگ نارنجی و در علامتهای ، علامت + نماینده وضعیت خود درصد آب و اسید در الکترولیت می باشد و در این درجه باطری کاملاً شارژ بوده و عدد 100/1 نماینده خالی بودن باطری و در منهای سیزده درجه زیر صفر امکان یخ زدن باطری حتی بوده و چون باطری در زمان دشارژ اسید آن افت  کرده و آب در محیط سله پراکنده می باشد و در شرایطی که در بالا گفته شد امکان یخ زدن زیاد می باشد ، ولی در شرایطی که باطری پر باشد و درجه 1285 را هیدرومتر نشان دهد نماینده پر بودن باطری است و باطری تا منهای چهل درجه زیر صفر امکان یخ زدن دارد و باطریهایی و شارژر شده باید هر چه سریعتر جهت شارژر و تنظیم الکترولیت آن اقدام کرد و اگر نشود موجب خرابی باطری می گردد .