کارآموزی دوره
کارشناسی ناپیوسته ساخت و تولید
هدف از کارآموزی :
آنچه انسان را از دیگر موجودات متمایز می سازد شعور و قدرت تفکر اوست. انسانها درباره بهبود وضعیت خود تلاش می کنند و با مشارکت و همفکری یکدیگر امور خود را سازمان میدهند. بسیاری از قواعد و مقررات برای بهتر شدن شرایط خود وضع می کنند تا امور خود را با مطلوبیت برتر به آینده سوق ، و به اهداف خود برسند. این همان چیزی ست که ژاپنی ها به زبان خودشان آن را 5S نامیده و به عنوان یکی از اساسی ترین ابزار ارتقاء کیفیت و بهره وری از آن بهره می گیرند.
اکنون هدف از کارآموزی تا حدودی درک صحیح 5 عامل و نحوه بکارگیری آنها در یک واحد خواهد بود.5S از حروف اول پنج لغت ژاپنی Seiri سازماندهی، Seition نظم و ترتیب، Seiso پاکیزه سازی، Seiketsu استاندارسازی، و بالاخره Shitsuke انظباط تشکیل شده است.
از جمله تجاربی که دانشجویان در حین کارآموزی بدست می آورند به شرح ذیل است.
1- آشنایی دانشجویان با کارهای عملی و مسائل کارگاهی از نزدیک به طوری که فرمت تطبیق آموخته ها را با عمل درک کند و در فع کمبودها و نواقص احتمالی بکوشند.
2- برخورد با مسائل کارگاهی ، کارگری ، اجتماعی و روبروشدن با واقعیت های عینی
3- واقف شدن به اهمیت مهارت های علمی و رابطه بین آنها و نحوه همکاری صاحبان و مهارت ها و تخصص های مختلف و نقش هر کدام در پیشبرد کارها
4- آگاهی یافتن به نقش اداره کارگاه و لزوم تسلط کافی به کارهای عملی و اجرایی
مقدمه :
دوره کارآموزی دانشجویان مقطع کارشناسی ناپیوسته در رشته ساخت و تولید پس از گذراندن 50 واحد قابل ارائه است. هر دانشجو باید در حدود 360 ساعت کاری را در یک محل صنعتی که مرتبط با رشته تحصیلی او است بعنوان دوره کارآموزی بگذراند. با توجه به اینکه بیش تر دانشجویان و از آن جمله بنده ترم آخر می باشم و اهل استان آذربایجانشرقی هستم لذا برای گذراندن کارآموزی محدود به انتخاب شرکت های صنعتی در این استان بودم . که از این میان شرکت یونار سهند را انتخاب کردم و توانستم 360 ساعت دوره کارآموزی را در این شرکت با کار کردن در واحدهای مختلف اعم از کنترل کیفی ، ساخت ، مونتاژ ، جوشکاری با یادگیری مهارت های گوناگون بگذرانم که در ادامه به شرحی از قسمتها و دستگاههای موجود در شرکت خواهم پرداخت.
معیارهایی که باعث شد تا این شرکت را انتخاب کنم:
1- سهولت دسترسی به این شرکت
2- بازدیدی که قبلاً از این شرکت داشتم
3- به علت انجام دادن پروژهای نظامی و نیروگاهی
4- با توجه به ابعاد مختلف کاری تصور می کردم اطلاعات متنوعی را کسب کنم.
معرفی شرکت:
شرکت فناوران یونارسهند در سال 1385 به ثبت رسیده و در جاده تبریز به آذرشهر – در شهرک صنعتی شهید رجایی کوی شجره واقع شده است این شرکت دارای قسمتهای ماشینکاری، پرسکاری، جوشکاری کنترل کیفی، بازرسی جوش و مونتاژ است قسمت اداری نیز بصورت مجزا در قسمت دیگر محوطه کارخانه است همچنین واحد کنترل کیفی نیز در داخل محیط کارگاهی سازماندهی شده است.طبق اساس نامه ،موضوع کاری شرکت ساخت تجهیزات و ماشین آلات صنعتی و نظامی است همچنین نصب ماشین آلات از عمده وظایف شرکت می باشد.از جمله پروژه های انجام شده ، ساخت قطعات صنعتی و نظامی ،ساخت کانتینرهای شرکت جوادالائمه که از جنس آلیاژ 53و54 ، ساخت لوله های نیروگاه سیاه بیشه چالوس و... می باشد.
فصل یک
معرفی واحدها و مراحل کاری
1-1) واحد ماشینکاری :
همانطورکه بر همگان آشکار است یکی از رموز موفقیت هر کارخانه ای درسایه تلاش پرسنلی است که در واحدهای مختلف کارخانه کار می کنند. واحد ماشینکاری از جمله واحدهایی در یک کارخانه است که علاوه بر تولید قطعات فرآیند به عنوان تعمیر و ابزارسازی نیز بکار می رود. این واحد وظیفه ساخت بعضی از لوازم یدکی و قطعات ماشین آلات و تعمیر آنها و در بعضی موارد ساخت لوازم و ابزار ابتکاری کارخانه درجهت پیشبرد هر چه بهتر اهداف کارخانه را دارد.
واحد ماشینکاری شرکت یونار سهند شامل تعدادی ماشین آلات و ابزار آلات مربوط به این واحد می باشد که می توان آنها را بدین صورت نام برد:1- دستگاه تراش 2- دستگاه فر ز
3- صفحه تراش 4- اره لنگ 5- مته دریل ستونی 6- پرس ، و تعدادی از ابزارآلات خاص مربوط به این واحد می باشد.
1-1-1) دستگاه تراش :
ماشین های تراش دستگاه هایی هستند که سطوح استوانه و مخروطی تولید می کنند. قطعه کار به محور ماشین بسته شده و حرکت دورانی دارد و از طرف دیگر ابزار برنده به موازات و عمود بر محور قطعه کار حرکت می کند. چنانچه امتداد حرکت ابزار با محور قطعه کار زاویه بسازد سطح ایجاد شده مخروط خواهد بود.
قطعات فورج ورودی به شرکت در مرحله اول توسط تراش خشن تراشی شده و سپس پرداخت لازم به قطعه کار طبق نقشه داده می شود. این عمل توسط ابزار برنده انجام می گیرد.هر مرحله ابزار مخصوص خود را می طلبد.
ابزار برنده می تواند یک قلم ساده تراش یا یک قلم فرم داده شده فنر یا برقو و امثال آن باشد. واضح است که به خاطر حرکت دورانی که قطعه کار دارد از این ماشین می توان برای عملیات سوراخکاری و برقو زنی و حدیده کاری نیز استفاده کرد.
با حرکت ابزار به موازات قطعه کار در حال چرخش سطوح استوانه ای خارجی و یا داخلی و یا حدیده کاری روی آنرا را انجام داد و دقت دستگاه تراش که می تواند قطعه را تولید کند با دقت 01/0 میلی متر می باشد و سرعت های قابل تنظیم در دوره های مختلف دارد. دستگاه تراش از 5 قسمت اصلی تشکیل شده است.
پایه Bed
جعبه دنده Head stock
دستگاه مرغک Tail stock
دستگاه سوپرت Feedrod and lead sclew.caniage
محور اسپیندل Spindle
شرح مختصری از قسمت های ماشین تراش:
1- پایه Bed
پایه یا بدنه ماشین معمولاً از چدن نرمالیزه شده یا aged تهیه می گردد و قسمت سنگین صلب ماشین را تشکیل می دهد که روی آن تمامی قسمتهای دیگر سوار و نصب می شوند. روی سطح پایه دو ریل یا مسیر کاملاً صاف و موازی وجود دارد که آن قسمت را سنگ زنی می کنند و پرداخت کرده و سپس آبکاری می کنند که در مقابل سایش مقاوم باشد تا کارآیی بیشتری داشته باشد.
2- جعبه دنده Head stock
جعبه ای است چدنی که در یک قسمت از پایه دستگاه قرار دارد که بطور ثابت می باشد و تامین کننده قدرت چرخش قطعه کار با سرعت های مختلف است. و این جعبه شامل محور ماشین تراش Spindle که قطعه کار نهایتاً به آن بسته می شود و به شکل استوانه است که در داخل یاتاقان دقیقی که درست شده است قرار گرفته و تعداد زیادی چرخ دنده انتقال قدرت که مشابه چرخ دنده اتومبیل است و به همین خاطر است که محورهای خروجی می تواند با سرعت های مختلف بچرخند.
3- دستگاه مرغک Tail stock :
قسمتی از ماشین تراش است که در انتهای دیگر (bad ) که در مقابل head (stock ) قرار گرفته است و شامل سه قسمت اصلی است : قسمت ریخته گری شده زیری که بطور دقیق ماشین کاری شده و می تواند روی ریل های bad حرکت طولی داشته باشد. حرکت این قسمت روی ریل های bad بوسیله دست انجام می گردد و در هر موقعیتی می توان آن را ثابت و محکم نمود . قسمت ریخته گری شده بالائی که روی آن سوار می شود قادر است حرکت عرضی داشته باشد. این حرکت امکان می دهد تا دستگاه مرغک و اسپیندل را در یک امتداد قرار دهیم و همین طور امکان تولید مخروط را به وسیله ماشین ایجاد می کند. قسمت سوم شامل چرخ دستی پیچ و مهره ، استوانه فولادی تو خالی که حدود 2تا3 اینچ طول دارد.