لیزینگ چیست؟
تاریخچه لیزینگ:
الف- در جهان
تاریخ اولیه و آغازین لیزینگ به 2000 سال قبل از میلاد مسیح بر می گردد. اطلاعاتی در دست است که سومریان، اشکالی از عملیات لیزینگ را برای امور کشاورزی و تهیه ابزاردستیبکارمی بردند.
- برای اولین بار در رم قدیم، مقرراتی در مورد تامین مالی بروش لیزینگ توسط ژوستینین وضع گردیده است.
- قبل از قرون وسطی، اجاره اسب، گاری و کالسکه (تجهیزات حمل و نقل) از مهمترین عملیات بازرگانی و خدماتی بوده است.
- در اروپای قرون وسطی لیزینگ تأمین مالی برای زمین و ساختمان با توجه به محدودیت های مالکیت مطلق کالاها بسیار متداول گشت.
- در یادداشتهای روزانه جورج واشنگتن ریاست جمهوری وقت آمریکا اشارات متعددی به اقلام لیزینگ شدهاست.
- در سال 1850 در انگلستان، واگن های قطار بصورت لیزینگ انجام شد و اولین مؤسسه لیزینگ ثبت شده در دنیا، شرکت بیرمنگام واگن است که در بیستم مارچ 1855 تأسیس گردید.
- صنعت جدید لیزینگ در سال 1952 با تأسیس مؤسسه بین المللی لیزینگ ایالات متحده آمریکا در سانفرانسیسکو بنام leasing u.s. آغاز بکار کرد.
- در سالهای 1960 تا 1962، لیزینگ در آلمان توسط (Deutsche leasing) و همچنین در ژاپن توسط (Orient leasing) رواج یافت.
- طی سالهای 1970 تا 1975 لیزینگ در بسیاری از کشورهای جهان از جمله ایران متداول گردید.
- دهه 80 را میتوان سالهای رونق و بین المللی شدن لیزینگ نامید. مؤسسه مالی بین المللی (IFC) وابسته به بانک جهانی نقش ارزنده ای در طراحی و استقرار شرکتهای لیزینگ در جهان داشته است که بعنوان نمونه اولین تجربه موفق آن، "لیزینگ کره" در سال 1977 بوده است. نتیجه اقدامات حمایتی IFC موجب گردید که صنعت لیزینگ در کشورهای بنگلادش، بوتساوانا، برزیل، کلمبیا، دومینکن، اکوادر، هندوستان، اندونزی، اردن، کره جنوبی، ملاوی، پاکستان، پرو، فیلیپین، پرتقال، سریلانکا، تایلند، تونس، ترکیه، کشورهای CIS و . . . توسعه یابد.
ب- در ایران:
اولین مؤسسه لیزینگ ایران در تاریخ 21/04/1354 (ژوئیه 1975) با مشارکت بانک اعتبارات ایران، شرکت اسلیبای انترناسیونال (فرانسوی) و بخش خصوصی با نام "شرکت لیزینگ ایران" تأسیس یافت.
- دومین مؤسسه لیزینگ در تاریخ 16/03/1356 (ژوئن 1977) با مشارکت بانکهای توسعه صنعتی و معدنی ایران، ایرانشهر، کار، ساختمان، توسعه کشاورزی و سوسیته ژنرال (فرانسوی) با نام "شرکت آریا لیزینگ" تأسیس گردید. این مؤسسات تا پیروزی انقلاب اسلامی در 22 بهمن ماه سال 1357 فعالیتی نداشتند و بعد از اجرای قانون ملی شدن بانکها، نظیر سایر شرکتهای وابسته به بانکها تحت تأثیر سیاستگزاری های مربوط به ملی شدن و ادغام بانکها قرار گرفتند. بدین ترتیب شرکتها و مؤسسات تابعه بانکها از جمله دو شرکت لیزینگ ایران (متعلق به بانک تجارت) و شرکت آریا لیزینگ (متعلق به بانک صنعت و معدن که بعدها به "پی خرید" تغییر نام داد) نیز مشمول بازنگری عملیات و چگونگی تطبیق فعالیت آنها با موازین شرع در قانون عملیات بانکی بدون ربا که یکی از ابزارهای اعتباری آن "اجاره بشرط تملیک" تعیین گردیده بود، میتوانست عملیات لیزینگ را در کشور توسعه و عوامل شکوفایی و فرهنگ سازی آنرا فراهم آورد، لیکن بدلیل ناشناخته و جدید بودن این صنعت، نظام دولتی سیستم بانکی، شرایط جنگ، تحریم و عدم ارتباط مستقیم و مؤثر با سازمانهای لیزینگ جهانی (از جمله IFC )و بطور کلی توسعه نیافتگی نظام اقتصادی و مدیریت دولتی حاکم بر آن و نیز عدم بستر مناسب ناشی از اقتصاد مبتنی بر عرضه و تقاضا، نقش و جایگاه این صنعت بنحوی شناخته نشد.
- از آغاز دهه 80، بدلیل رونق اقتصادی و بویژه فزونی عرضه کالاها به تقاضا از یکسو و عدم قدرت خرید کافی مردم از دیگر سو و همچنین بدلیل عدم تأمین مالی "مصرف کنندگان" و توده مردم توسط بانکها، صنعت لیزینگ بدلیل نیاز اجتماعی- اقتصادی، بصورت خودجوش توسعه یافت بطوریکه ظرف چند سال تعداد شرکتهای لیزینگ افزایش یافت که البته عمده این توسعه مربوط به لیزینگ خودرو بوده است.
- در بهمن ماه 1383، به همت مجلس شورای اسلامی ایران "قانون تنظیم بازار غیر متشکل پولی" که پوشش دهنده کلیه فعالیتهای پولی و اعتباری کشور از جمله لیزینگ بود به تصویب رسید و مقرر گردید آئین نامه اجرایی آن به تصویب هیأت دولت برسد.
- در تیرماه 1385 و قبل از تصویب آئین نامه "قانون تنظیم بازار غیر متشکل پولی" بنا به تصمیم مجلس و تصویب شورای پول و اعتبار، در راستای سیاست کاهش نرخ سود کلیه مؤسسات پولی و بانکی، مقرر گردید نرخ سود شرکتهای لیزینگ نیز حداکثر 17% در سال گردد. ی باصنعت لیزینگ و نقش آن در جامعه
لیزینگ در کشور ما با وجود توسعه ای که در چند سال اخیر یافته ، هنوز ناشناخته است وقابلیتهای این نوع فعالیت درتامین مالی متقاضیان خرید کالاهای سرمایه ای و با دوام بطور کامل مورد توجه قرار نگرفته است . مهندس زارعی مدیر عامل شرکت لیزینگ ایرانیان طی کفتگوی اختصاصی با کارآمد به نکات قابل توجهی اشاره کردند که با هم
می خوانیم:
واژه لیزینگ
لیزینگ ( LEASING ) نوعی قرارداد و توافق است که بین دو فرد حقیقی یا حقوقی جهت بهره برداری از عین یا منفعت کالا ی سرمایه ای یا مصرفی با دوام که قابلیت اجاره را داشته باشد منعقد می شود . بنابراین هر قرارداد لیزینگ حداقل دارای دو طرف است که استفاده کننده از منافع دارایی را اجاره کننده ( مستاجر) و مالک دارایی را اجاره دهنده ( موجر ) می نامند .
اقلام دارایی هایی که در این بحث مطرح می شود شامل : ساختمان ، خودرو ، زمین ، هواپیما ، کشتی ، کامپیوتر ، لوازم خانگی بادوام ، لوازم و تجهیزات پزشکی و ... است و شرکت های لیزینگ با توجه به نوع و تخصص خود در یک یا چند مورد از موارد ذکر شده ، مشغول فعالیت هستند . البته انواع مختلفی از فعالیتهای لیزینگ در کشور های پیشگام در این زمینه وجود دارد که عمده ترین آن به شرح ذیل است :
1- لیزینگ مالی ( financial leasing)
2- لیزینگ عملیاتی (Operational leasing)
1- لیزینگ مالی: نوعی از قرارداد اجاره است که مدت قرارداد با عمر مفید دارایی تقریبا برابر بوده و هدف از آن کسب مالکیت در پایان قرارداد می باشد. این نوع قرارداد مترادف با قرارداد اجاره به شرط تملیک است.
2- لیزینگ عملیاتی نوعی قرارداد اجاره برای استفاده از برخی از دارای های ثابت برای مدت زمان معین است که این مدت زمان ا زعمر مفید دارایی کمتر است بدون این که هدف کسب مالکیت آنها در میان باشد . مستاجر در پایان قرارداد اجاره،وسیله ی مورد اجاره را به موجر برمی گرداند.
- شرکت لیزینگ ایرانیان از چه زمان تاسیس شده و در چه زمینه ای فعالیت فعالیت می کند ؟
شرکت لیزینگ ایرانیان در شهریور سال 1381 با سرمایه گذاری شرکت تعاونی خاص کارکنان ایران خودرو تاسیس و در سال 1384 با توسعه روز افزون فعالیتها، از سهامی خاص به سهامی عام و نام آن از لیزینگ خودرو ایرانیان به لیزینگ ایرانیان تغییر نام یافت و مجوز رسمی فعالیت از بانک مرکزی را اخذ نمود .
با تغییرات حاصل شده در سال 1385 تعداد سهامداران شرکت بالغ بر 29هزار سهامدار حقوقی و حقیقی می باشد که شرکت ایران خودرو با 4/33 درصد سهام بزرگترین سهامدار بوده و اشخاص حقیقی 6/14 درصد سهام و شرکتهای گروه تعاونی خاص کارکنان ایران خودرو مابقی سهام شرکت را دارا هستند .
در خصوص زمینه فعالیت شرکت باید یادآور شویم با تبدیل شدن این شرکت از سهامی خاص به سهامی عام ، فعالیتهای شرکت از خودرو به سایر فعالیتها طبق اساسنامه تغییر کرد.فعالیت در زمینه لیزینگ خودروی سبک و سنگین ، مسکن ، ماشین آلات کشاورزی و راه سازی ، وسایل حمل و نقل دریایی و هوایی و مواد اولیه کارخانجات از این جمله هستند . در حال حاضر 10 درصد فعالیت این شرکت در بخش مسکن و 5 درصد مربوط به لیزینگ خودروهای دست دوم و بیش از 50 درصد فعالیت شرکت در زمینه خودروی سنگین است .
- چه برنامه هایی برا ی آینده دارید ؟
هدف ما ، افزایش سرمایه سهامداران شرکت و تامین آینده ای شایسته برای کارکنان زحمت کش گروه صنعتی ایران خودرو است . با توجه به نیاز روز افزون تقاضا برای لیزینگ اقدامات و مطالعاتی برای فعالیت در زمینه لیزینگ لوازم خانگی انجام شده است و در سال جاری این محصول نیز به سبد محصولات لیزینگ ایرانیان افزوده خواهد شد که این امر در راستای افزایش رضایتمندی مشتریان است .
سند خودرو در چه زمان به نام خریدار خواهد شد ؟
سند در پایان مدت پرداخت اقساط از طرف فروشنده به نام خریدار زده خواهد شد . مگر در شرایطی که خریدار یک سازمان و ارگان باشد و در شرایط vip سند بنام مشتری شود .
مدت زمان باز پرداخت وام چند ماه است ؟
شرکتهای لیزینگ معمولاً وام پرداختی را حداکثر 5 سال یا 60 ماه دریافت می کند.البته در حوزه مسکن تا 10 سال یا 120ماه مدت باز پرداخت در نظر گرفته می شود.
مدت زمان تحویل خودرو چند روز است ؟
چنانچه خریدار مدارک خودرو را در زمان ثبت نام کامل تحویل دهد و نوع خودروی درخواستی و رنگ آن موجود باشد حداکثر 20 روز ه می تواند خودروی خود را تحویل بگیرد .