بخشهای مرکز تلفن و مسیر ارتباط بین مرکزتا مشترک :
بخشهای مرکز تلفن عبارتند از :اتاق سوئیچ ،اتاق کابل ، اتاق MDF ،با تریخانه و اتاق ژنراتور که این اتاقها به ترتیب شکل در کنار هم قرار دارند .
مرکز مربوطه دارای 3 داک می باشد از هر شلف تعدادی کابل بیرون می آید . و داک ها در اتاق سوئیچ (SW) قرار دارندکابل های خروجی به اتاق MDF که در مجاور(SW) قرار دارند م یرود بخش MDF توسط سیمهای وانژه (زوج سیاه و سفید) به دو قسمت تقسیم می شود قسمت اول شامل ورودی کابلهای اتاق سوئیچ می باشد که به ترتیب شماره تقسیم بندی شده است قسمت دیگر شامل کابلهای دو زوجی می باشد که به اتاق کابل می رود که تعداد شان بیشتر از تعداد مشترکین می باشد . نحوه اتصال این دو قسمت بهم ترتیب خاصی ندارد و سیم وانژه ممکن است ا زابتدای قسمت اول به انتهای قسمت دوم وصل شود یا به انتهای آن .در اصل کار MDF وصل شماره مورد نظر (قسمت اول ) به خط اشتراک مشترک مورد نظر (قسمت دوم ) می باشد.
حال کابلهای خروجی که 200 تایی هستند از MDF خارج م یشود و به اتاق کابل می رود . در اتاق کابل ، کابلهای ورودی 200 تایی مبدل به کابلهای 600 تایی یا بیشتر می شود. این کابلهای ضخیم وارد حوضچه می شوند.
اکنون کابلهای ورودی به حوضچه (که به عبارتی می توان ا زآن بعنوان جعبه تقسیم نام برد) می روند و و در آنجا به کافوها م یروند (KV) .
کافوها در سطح شهر بسته به تراکم جمعیت به تعداد مورد نیاز با ظرافت متغیر قرار می گیرند که 1400 تایی یا 2400 تایی هستند و بسته به نیاز آن منطقه از ظرفیت کافو استفاده می شود.
کار کافو تقسیم کابلهایی است که از حوضچه آمده و به پستها (P) می رود .
کافو رشدهای 15 زوجی یا 20 زوجی را به هرپست (p) منتقل می کند . حتی الامکان سعی می شود که کافو در وسط محل مورد نظر نصب شود تا تقریباً به صورت مسیر دایره ای شکل با پستها ارتباط داشته باشد تا طول کابلهای ارتباطی بین کافو و پست را به حداقل برسانیم .
هر ترمینال داخل کافو به یک پست م یرود (پست 15 تایی)
کافو تیر مانند MDF در بخش داده که بوسیله سیم های رانژه بهم متصل شده اند.
فرض کنیم که از خروجی یکی از کافوها یک کابل بیرون آمده . هر کدام از این زوجها مستقیماً به پست مورد نظر انتقال داده نمی شود چون هزینه کابل کشی بالا می رود و مخابرات بیشترین هزینه را در کابل کشی دارد بنابراین این کابل بیرون آمده از کافو در مسیر خود به سر هر کویه ای که رسید یک زوج 10 تایی ا زآن جدا می شود و به پست مربوطه می رود تا کل مسیر به همین صورت تحت پوشش قرار گیرد .
تقسیم بندی برای کابلها :
کابل مرکزی :
به کابلهایی می گوییم که مسیر بین سوئیچ (SW) تاکافو (XV) را طی می کند و رسید به قراری ارتباط بین این دو بخش است.
کابل آبونه :
به کابلهایی گوییم که مسیر بین کافو (XV) تا پست (P) را طی می کند و وسیله برقراری ارتباط بین این دو بخش است .
کابل زمینی :
این کابل ارتباط بین سوئیچ (SW) و پست (P) را برقرار می سازد.
کابل هوایی :
این کابل از پست (P) تا مشترک کشیده می شود.
بوخت شامل ردیف ، طبقه و اتصالی می باشد مثلاً در خروجی mdf طریقه نشانی دادن شماره اشتراک بدین صورت است که ابتدا ردیف را می گوییم که از سمت راست ردیف چندم است بعد طبقه را می گوییم که از بالا به پایین شمرده می شوند و بعد از روی ترمینال مشخص شده ، شماره 1 تا 100 را می یابیم.
حال برای اتصال یک مشترک جدید به تجهیزات مخابرات به طور مثال به مامور مخابرات که در سطح شهر مشغول بکار است گفته می شود که در کافو 55 مرکزی 40 و پست اتصالی 9 را برقرار کند .
شماره گذاری کافوها هم به این صورت است که 00 و 00 مربوط به مرکز است و تلفن های اطراف مرکز را پوشش می دهد و بقیه کافوها دارای شماره های 01 ، 02 ، 03 و ….. هستند.
تیغه های mdf هم مدارای دو نوع NO=Normal open و NC=Normal close هستند که نوع اول د رحالت عادی باز و نوع دوم در حالت عادی بسته می باشد. امروزه اکثر مراکز از تیغه های نوع اول استفاده می کنند گرچه طبقه اول mdf دارای تیغه های NC می باشد که توسط ایزوله قطع می شوند.
ایزوله : قطعات پلاستیکی کوچکی است که ارتباط بین زوج سیم های بیرون آمده از (SW) و سیم های وانژه را د رطبقه اول MDF قطع می کند که به رنگهای مختلف وجود دارد مثلاً اگر ارتباط با ایزوله قرمز قطع شده یعنی مشترک مورد نظر ایجاد مزاحمت کرده . یا ایزوله زرد رنگ بود بدین معنی است که مشترک بدهی آبونما دارد.
در این مرکز اکنون کامپیوتر کار ایزوله ها را انجام می دهد و تا حدود زیادی کار پرسنل را راحت کرده است بعنوان مثال در صورت بدهی خودکار به مشترک زنگ زده و متذکر می شود که تا 24 ساعت آینده در صورت عدم پرداخت بدهی تلفن قطع خواهد شد البته مشترک امکان تماس تلفنهای اضطراری را خواهد داشت . یا اینکه به مدت دو ماه تلفن مشترک یکطرفه قطع می کنند و …
دارای یک دکل تلفن همراه و اتاق سوئیچ مربوط به تلفن های همراه با تجهیزات مدرن شرکت SEMENSE آلمان است کابل های bts و اتاق های دیگر .. پس این مرکز یک شرکت خدمات رسانی است که در فصل های بعدی روند کار و خدمات آن در شهرستان را توضیح خواهیم داد .
نگاهی کلی به صنعت مخابرات و عملکرد آن درجهان
مخابرات به مفهوم الکتریکی عبارت از : ارسال ، دریافت و تجزیه و تحلیل اطلاعات توسط وسایل الکتریکی . ارتباطات در سالهای 1940 به بعد با تلگراف شروع شد و در اوایل قرن بیستم نیز تلفن ارائه گردید. مخابرات رادیویی نیز با اختراع تریود شروع شدو بیشترین کار بر روی آن درجنگ دوم انجام گردید . پس از چندی اختراعات و موارد استعمال ترانزیستور مدارهای مجتمع و وسایل نیمه هادی به عموم عرضه شد . در سیستم های مخابراتی جدید ، قبل از ارسال ، اطلاعات تجزیه و تحلیل شده می گردد. ارسال نیز با تجزیه و تحلیل بیشتر و غلبه بر نویز انجام می گیرد . بالاخره ما دریافت خواهیم داشت که شامل کد یابی ، ذخیره و تفسیر اطلاعات می باشد . در این زمینه فرمهای ارتباط شامل تلفن و تلگراف رادیویی ، پخش ، مخابرات نقطه به نقطه ، مخابرات متحرک ، مخابرات کامپیوتری ، رادار و رادیوهای دریا نوردی می باشد . برای آشنای با این سیستم ها ، در درجه اول لازمستکه اطلاعاتی راجع به تقویت کننده ها ، نوسان سازه ها و لوازم و تجهیزات الکرتونیکی داشته باشیم ، با دانستن این عوامل ، مفهوم نویز ، مدلاسیون و تئوری اطلاعات را بخوبی درک خواهیم کرد . ممکن است که از عوامل منطقی نیز استفاده گردد. همچنین عوامل انسانی که بر روی کا رسیستم تأثیر می گذارند نباید د رطراحی سیستم ها فراموش شوند.
اطلاعات
در یک سیستم مخابراتی، خبر از یک نقطه به نقطه دیگر ارسال می گردد.این خبر از منبع اطلاعاتی به دست می آید . مجموعه یا تعداد کل خبرها ، شامل خبرهای تکی بوده که ممکن است از یکدیگر متمایز باشند. این ممکن است بصورت کلمات ، مجموعه ای از کلمات ،علائم کدی و یا بطور دیگر ارائه گردند. اطلاعات به خودی خود آن چیزی است که منتقل می گردد. کل اطلاعات که در یک خبر می باشد بر حسب بیت اندازه گیری می شود.
فرستنده
خبری که با طبیعت الکتریکی از منبع اطلاعاتی بدست آمده نمی تواند برای ارسال بخودی خود مناسب باشد. برای این کار ، عملیات زیادی باید انجام گیرد تا خبر برای ارسال آماده گردد. که در آن سیگنال صوتی به تغییرات الکتریکی تبدیل شده ، سپس با محدود شدن طیف فرکانس های صوتی دامنه آن فشرده می گردد. تمام این کارها قبل از هر مدولاسونی انجام می گردد. سرانجام در یک فرستنده ،اطلاعات موج حامل را مدوله می کند .یعنی به یک موج سینوسی با فرکانس زیاد اعمال می شود.
گیرنده
گیرنده ها ا زمدار ساده ای شامل یک کریستال ساده و یک گوشی تا گیرنده های پیچیده را دارد که با تأسیسات آنتن پیچیدهاشان و سیستم های نشان دهنده و مدارهای سنگرون و ولتاژ زیاد تغییر شکل داده اند .مهمترین عمل یک گیرنده دمدولاسیون (بعضی اوقات کد یابی ) آن است – این دو عمل ، عکس عملکرد متناظر آن در فرستنده می باشند. پس از مدولاسیون ، خروجی یک گیرنده ممکن است به بلند گو ، کارتهای سوراخ شده .. ارجاع شود . البته د رهر یک از این انواع طرح متفاوتی باید انجام پذیرد . همچنین بین فرستنده و گیرنده بخاطر مدولاسیون و روش کد بندی ، باید سازگاری موجود باشد.
روند کار یادگیری های کار آموز
برای اولین بار ایده ارتباط صوتی بین دو نفر از راه دور به این صورت بود که تلفن یک گوشی و یک میکروفن د ریک طرف و در طرف دیگر هم یک گوشی و میکروفن می باشد.که با هم سری شده اند و یک طرف به طور سری د رمدار قرار م یگیرد که جریان را د رمدار به حرکت در می آورد و برای استفاده ا زاین نحوه ارتباط اگر می خواستیم چند ترمینال در یک شهر به هم مرتبط کنیم از هر کدام ا زاین ترمینالها باید یک زوج سیم به تمامی ترمینالها بکشیم که د راین صورت سیم کشی خیلی زیاد و پر هزینه بود اگر یک ترمینال می خواستیم درشهر اضافه کنیم باید دوباره به تمام این ترمینالها یک زوج سیم متصل کنیم که تعداد خطوط ارتباطی از رابطه n(n-1)/2 بدست می آید که اگر n کوچک باشد شاید مشکلی بوجود نیاید اما اگر n بزرگ باشد مثلاً ده هزار شماره خواهیم دید که حدود پنجاه میلیون خط خواهیم داشت که این امر نه اقتصادی است و نه ا زنظر فنی مقرون به صرفه است . این امر کار شناسان را به تحقیق و بررسی واداشت که د رنتیجه پارامترهای زیر مطرح شد و این پارامتر خود انگیزه ایجاد مراکز را در اذهان بوجود آورد که عبارتند از:
اهداف اقتصادی و کم کردن هزینه ها
لزوم ایجاد امکانات ارتباط برای همه
عدم نیاز به ارتباط برای همه به طور همزمان
در مرحله بعد یک مرکز تلفن در مرکز شهر قرار دادند و تمام خطوط مشترکین به این مرکز متصل می شود و یک انسان هم برای برقراری ارتباط دو مشترک وجود داشت که طریقه تماس یک مشترک با مشترک دیگر به این صورت بود که ابتدا مشترک با مرکز تلفن تماس گرفته و به تلفنچی اعلام می گردد که ارتباط او را با شخص دیگر برقرار سازد. عیب های این روش این بود که :1- سرعت ارتباط دو نفر کم بود.
2- وجود اپراتور انسان باعث می شد که ممکن است استراغ سمع کند .
3-سلیقه ای وصل کردن تلفن ها
وابستگی به یک انسان برای ارتباط .
عیب های این روش انگیزه ای شد تا مرکز سوئیچینگ (Swiching Network) اختراع گردد. که دیگر به جای برقراری ارتباط توسط انسان این ارتباط توسط سوئیچ ها برقرار گردد. به همین دلیل بنا شد محلی به نام سانترال (مرکز) ایجاد کنند که از هر مشترک دو زوج سیم به این مرکز ردو بدل کند و د رمرکز به طور نیمه اتوماتیک این کار انجام شود . حالا اولین اصطلاح که بیش می آیدوجود ترمینال یا دستگاههای انتهای است که در این مرکز باید باشد . چرا که به هر مرکز یک سری دستگاههای انتهائی مثلاً دستگاه تلفن ،فاکس ، ترمینال های کامپیوتر و … مرتبط می شوند که به همه آنها ترمینال گفته می شود.
ترمینال
دستگاههای انتهائی ، تجهیزات ورودی خروجی هستند که توانای اعمال
ارسال سیگنالهای کنترلی به مرکز
دریافت سیگنالهای کنترلی ا زمرکز
تولید و ارسال سیگنالهای آدرس
تبدیل اطلاعات مبدأ به سیگنال الکتریکی و ارسال آن به مرکز
دریافت سیگنالهای الکتریکی از مرکز و تبدیل آن به سیگنالهای قابل استفاده در مقصد است . (با توجه به نوع ترمینال )
انواع سیگنالها : به طور کلی سه نوع سیگنال داریم که عبارتند ا ز:
سیگنالهای کنترلی ، برای کنترل مرکز و آلارم سیستمها
سیگنالهای آدرس ، مشخص کننده آدرس ترمینال مقصد توسط ترمینال مبدأ (شروع کننده ارتباط)
سیگنالهای پیام ، سیگنالهای که هدف ارسال و دریافت آنها است.
خط مشترک یا تلفن
وسیله ارتباطی بین دستگاههای انتهائی و مرکز اکنون که با ترمینال آشنا شدیم جا دارد یکی ا زمعروفترین دستگاههای انتهائی بنام دستگاه تلفن را مورد بررسی قرار دهیم از آنجائیکه تلفن درسیستم های آنالوگ و حتی دیجیتال کاربرد دارد توانایی این دستگاه عبارت :
دریافت جریان زنگ
ارسال سیگنال های کنترلی به طرف مرکز
تبدیل ارتعاشات صوتی به سیگنال های الکتریکی و ارسال آن
دریافت سیگنالهای الکتریکی و تبدیل آن به ارتعاشات صوتی
تولید و ارسال پالسهای شماره گیری (یا تولید و ارسال سیگنال)
مرکز
محلی است که کلیه مشترکینی که می خواهند ا زطریق آن ارتباط مخابراتی داشته باشند به آن محل متصل می گردند به عبارت دیگر مرکز محل ورود و خروج کلیه اتصالات به مشترکین و شبکه های مخابراتی می باشد کار مرکز برقرار نمودن یک مسیر ارتباطی است .
که د رمرکز ارتباط به دو صورت برقرار می شود 1- آنالوگ 2- دیجیتال
د رارتباط آنالوگ مسیر مکالمه بصورت انحصاری د راختیار دو ترمینال مربوطه بوده و علائم کنترل و پیام به همان شکل در این مسیر مبادله می شوند(شکل موج تغییر نمی کند)
مسیر مکالمه بصورت انحصاری نبوده بلکه در زمانهای مختلف اطلاعات مربوط به مکالمات ازآن مسیر عبور می کند و اطلاعات درحال مبادله تغییر شکل یافته و بصورت پالسهای صفر و یک ارسال می شوند (شکل موج تغییر می کند )
به این صورت که مرکز تلفن د رجایی مشخص از شهر که مرکز شهر باشد قرار میدهند بدلیل اینکه به طور معمول از هر مشترک سیم به مرکز بیاید نه بافاصله زیاد برای یکی و نه بافاصله کم برای دیگری فرضاً 200 مشترک را عضو مرکز کردند که با توجه به تجهیزات مکانیکی هرمشترک با دو زوج سیم وارد این مرکز شود این کار باعث می شد که سرعت ارتباط بالا رود و حجم کمتری صرف این کار شود نگهداری خطوط مشترک راحتر ، محیط کار تمیز تر و نیاز به پرسنل کمتر است و همچنین دقیقتر عمل می کند حال این عمل برای تعدادی مشترک انجام می شود در یک منطقه اگر تعداد مشترکین زیاد شود دیگر یک مرکز جوابگوی آن تعداد مشترکین نیست به همین دلیل باید با توجه به موقعیت جغرافیایی شهر و تعداد مشترکین تعداد مشخصی مرکز تلفن در مناطق مختلف شهر بنا کنند پس با توجه به اینکه آن مرکز تلفن کجای منطقه باید قرار گیرد که کابل رابط کمتری بین مشترک و کافوهای تلفن همچنین بین کافو تا مشترک ردو بدل شود مرکز تلفن ها را بنا کردند که حالا این مرکز تلفن ها با همدیگر باید رابطه داشتند که این رابطه با ترانک یا فیبر نوری یا کابل های PCM که بعداً د رمورد کابل های ارتباطی بین مراکز توضیح خواهیم داد. حالا همه این مراکز خود با یک سوئیچ میانی به صورت دیجیتال ارتباط داشتند فرضاً هنگامی که مشترک شروع گرفتن شماره می کرد با گرفتن 522 وارد مرکز تلفن مربوطه می شود که این کار بدلیل ازدیاد نیاز تلفنی که ا زنظر فنی و اقتصادی نمی توان همه شماره ها را در یکجا یک مرکز متمرکز نمود انجام می دهند . چون هزینه کابلکشی و هزینه های جانبی مقرون به صرفه نخواهد بود و ا زنظر فنی عملی نمی باشد در نتیجه شهرستان مربوطه به بیش از یک مرکز نیاز دارد و همچنین کلیه مراکز بایستی با یکدیگر ارتباط داشته باشند که ارتباط آنها