گزارش کارآموزی بررسی سیستم حسابداری در اتحادیه شرکت های تعاونی روستایی شهرستان ایذه

اریخچه :

اتحادیه شرکت های تعاونی روستایی شهرستان ایذه در تاریخ 13/2/1355 به شماره ثبت 34 تاسیس شد.

شامل دو قسمت سازمان تعاون روستایی و اتحادیه تعاون روستایی می باشد.

اتحادیه تعاون روستایی دارای 14 نیرو و سازمان تعاون روستایی دارای 9 نیرو می باشد.

سازمان تعاون روستایی دارای رئیس و اتحادیه تعاون روستایی دارای مدیر عامل که مدیر عامل توسط هیئت مدیره (5 نفر عضو اصلی و 2 نفر علی البدل) انتخاب و توسط رئیس سازمان تائید می شود و رئیس سازمان از طرف استان انتخاب می شود.

سیستم حسابداری اتحادیه ی شرکت تعاونی روستایی ایذه به صورت دستی و کامپیوتری می باشد. که ابتدا ثبت های مربوط به حسابداری شرکت در دفاتر ثبت می گردد. و پدر پایان ماه رویدادهای مالی بر اساس برنامه های حسابداری از پیش تعیین شده نوشته و ثبت می شود.

اهمیت :

 اهمیت وجود شرکت تعاونی روستایی بدان جهت است که برای روستائیان و کشاورزان فعالیت بازرگانی و خدماتی انجام می دهد و با این کار خود روستائیان و کشاورزان را حمایت می کند فعالیتهای که تعاونی روستایی برای روستائیان و کشاورزان انجام می دهد عبارتند از توزیع آرد روستایی توزیع کالای کوپنی بین روستائیان توزیع انواع کود شیمیایی توزیع و خرید نهادهای کشاورزی و بذر میان روستائیان و کشاورزی خرید گندم و جو مازاد بر مصرف از روستائیان و کشاورزی و ... می باشد و عمده ترین و درآمدزاترین فعالیت اتحادیه شرکت های تعاونی ایذه خرید گندم و توزیع آرد می باشد..

محدودیت ها :

در طول دوره کارآموزی خوشبختانه مسئول امور مالی شرکت تعاونی روستائیان ایذه آقای قاسم الماسی با بنده همکاری خوبی داشتند و من از ایشان مطالب زیادی یاد گرفتم که بنده صمیمانه از ایشان و مدیر عامل محترم شرکت آقای زادسر و بقیه همکاران گرامیشان که در این مدت بنده را تحمل کرده اند. تشکر و قدردانی را می نمایم.

تنها مشکل در سرویس رفت و برگشت بود که با صحبتهای انجام شده با یک آژانس درون شهری این مشکل نیز خوشبختانه حل گردید.

فصل دوم :

مبانی تئوری حسابداری

مبانی تئوری اصول حسابداری

تعریف حسابداری1

حسابداری عبارت است از فن ثبت، طبقه بندی و تلخیص فعالیتهای مالی یک موسسه در قالب اعداد قابل سنجش به پول و تفسیر نتایج حاصله از بررسی این اعداد

تعریف حسابداری از دیدگاه سنتی :

حسابداری عبارت است از فن ثبت، طبقه بندی تلخیص و تهیه صوتهای مالی

تعریف حسابداری از دیدگاه علمی 2:

حسابداری یک سیستم اطلاعاتی است که یک سری داده های خام مثل روی دادهای مالی را به یک سری اطلاعات با ارزش و مفید تحت عنوان صورتهای عالی که قابل استفاده به منظور تصمیم گیری و سایر استفاده ها می باشند تبدیل می کند.

تعریف سیستم حسابداری

سیستم حسابداری عبارت است از مجموعه ای از اجزاء به هم پیوسته در داخل یک موسسه که آثار مالی روی دادهای آن موسسه را به صورتها و گزارش های مالی تبدیل می کند.

کتاب اصول حسابداری 1 جلد اول دکتر عزیز نبوی سال نشر 1382

کتاب نکات کنکوری کارشناسی مولف محمد علی جلالی سال نشر 1384

 تعریف سیستم حسابداری1

سیستم حسابداری عبارت است از مجموعه ای از اجزاء به هم پیوسته در داخل یک موسسه که آثار مالی روی دادهای آن موسسه را به صورتها و گزارش های مالی تبدیل می کند.

شاخه های حسابداری

حسابداری مالی : وظیفه این شاخه از حسابداری به ثبت رویدادهای مالی انتقال به دفتر کل و تهیه تراز آزمایشی انجام اصلاح مانده حسابها و تهیه صورت مالی سالانه میباشد.

1- کتاب اصول حسابداری 2 با ویرایش جدید دکتر یحیی حساس یگانه سال نشر 1383

 حسابداری صنعتی :

محاسبه ی قیمت تمام شده ی یک واحد محصول یک کارخانه و یا مرحله ای از مراحل تولید کالای مذکور آنقدر هم که ممکنست در نظر نخست گمان رود ساده و آسان نیست به حسابداری صنعتی حسابداری مدیریت هم می گویند.

حسابداری دولتی :

بحث در سیستم حسابداری و نگاهداری حسابها و ثبت عملیات بنگاهها و سازمانهای دولتی غیرانتفاعی موضوع این رشته از حسابداری است و وظیفه ی اصلی حسابداری دولتی عبارت است از تهیه و تنظیم اطلاعات حسابداری مورد نیاز مربوط به فعالیتهای عالی و بازرگانی ادارات و بنگاه های دولت.

حسابداری مالیاتی :

معمولاً بزرگترین منبع درآمد دولت درآمدهای مالیاتی و قسمت اعظم آن مالیات بر در آمد بازرگانان و شرکتهاست که وظیفه ی حسابداری مالیاتی محاسبه ی این مالیاتها می باشد و حسابدارانی که در این رشته تخصص دارند باید همواره از مقررات و قوانین و رویه های مالیاتی آگاهی کامل داشته باشند.

1- کتاب اصول حسابداری 1 جلد اول - دکتر عزیز نبوی  سال نشر 1382

 انواع موسسات :

 بطور کلی موسسات از نظر مدت فعالیت به دو دسته طبقه بندی می شوند:

از موسسات انتفاعی موسساتی هستند که بدنبال کسب می باشند، این گونه موسسات هزینه های خود را از کل در آمد های تعیین شده خود تامین می کنند در لایحه بودجه کل کشور برای این موسسات اعتباری تصویب شده است.

موسسات غیر انتفاعی (دولتی) : موسساتی هستند که از هدف ارائه خدمت و افزایش رفاه حال شهروندان تاسیس شده اند بدنبال کسب سود نمی باشند: مانند ، شهرداری ها، سازمان جهاد کشاورزی و ...

برای اینگونه موسسات در لایحه بودجه در کل کشور اعتبار تصویب می شود یعنی هزینه های خود را از محل اعتبار تعیین یافته توسط دولت تامین می کنند، این گونه موسسات عام المنفعه نیز نامیده می شود.

تعریف حسابرسی :

حسابرسی یا ممیزی حساب عبارت است از بررسی و ممیزی دقیق و منظم صورتحسابها، دفاتر مدارک حسابداری، اسناد و اطلاعات مربوط

حسابرسی عبارت است از بررسی و رسیدگی به صورتهای مالی تهیه شده و ارائه اظهار نظر کلی در مورد کلیت صورتهای مالی

امروزه حسابرسی یک رشته مستقل و مهم از حسابداری است و به دو شعبه تقسیم می شود :

1 حسابرسی قبلی (ممیزی قبل حسابها) :

ممیزی قبلی حسابهای یک موسسه معمولاً یک حسابرسی داخلی است که توسط حسابرسانی که از کارمندان همان موسسه می باشد به عمل می آید.

2 حسابرسی بعدی :

حسابرسی بعدی پس از پایان دوره مالی انجام می شود و به عهدی حسابرسان رسمی و مستقل واگذار می شود و در واقع این حسابرسی توسط حسابرسان خارج از سازمان صورت می گیرد.

1- کتاب اصول حسابداری 1 جلد اول - دکتر عزیز نبوی  سال نشر 1382

 تعریف ترازنامه :

ترازنامه یا بیلان عبارت است از صورتحسابی که وضع مالی یک موسسه را در یک تاریخ معین نشان می دهد.

ترازنامه معمولاً در پایان دوره مالی و در برخی موسسات در پایان هر ماه تهیه می شود و حاوی ارقامی است که حاکی از میزان دارایی و بدهی موسسات مذکور و سرمایه صاحب یا صاحبان آنها در تاریخ تنظیم ترازنامه می باشد.

ترازنامه دارای سه قسمت است.

1 دارایی = عبارت است از کلیه اموال و حقوق مالی متعلق به یک موسسه

2 بدهی = عبارت است از حقوقی که سایر اشخاص (غیر از صاحب یا صاحبان موسسه) نسبت به دارائی موسسه دارند.

3 سرمایه (یا ارزش ویژه) : عبارت است از حق یا علاقه صاحب یا صاحبان موسسه نسبت به دارائی موسسه مذکور

1- کتاب اصول حسابداری 1 جلد اول - دکتر عزیز نبوی  سال نشر 1382

 انواع سیستم های حسابداری :

1 سیستم حسابداری دستی:

به یک سیستم حسابداری که روی دادهای مالی به کمک قلم و کاغذ و توسط نیروی انسانی پردازش می گردد را سیستم حسابرسی دستی می گویند.

2 سیستم حسابداری مکانیکی :

در این سیستم پردازش رویدادهای مالی (داده ها) از وسایل مکانیکی مانند ماشین های اداری و صندوق و از این قبیل استفاده می شود رشد و گسترش استفاده از وسایل الکترونیکی در دوره های اخیر، عملاً استفاده از ماشین های مکانیکی را بسیار محدود کرده و دیگر از این نوع وسایل کمتر استفاده می شود.

3 سیستم حسابداری کامپیوتری :

در این سیستم پردازش داده ها (روی داده های مالی) به کمک کامپیوتر (ماشین حسابهای الکترونیک) در اندازه های مختلف بر اساس برنامه که به زبان کامپیوتری و مبتنی بر اصول متداول حسابداری از پیش نوشته می شود با سرعت و دقت صورت می گیرد.

1- کتاب اصول حسابداری 2 با ویرایش جدید – دکتر یحیی حساس یگانه  سال نشر 1383

 تعریف صورت حساب سود و زیان :

صورتحساب سود و زیان عبارت است از صورتحسابی است که چگونگی و نتیجه فعالیتهای مالی یک موسسه را در طی دوره مالی نشان می دهد و سد و زیان خالص دوره مذکور را تعیین می کند و بطور کلی می توان گفت که ما به التفاوت درآمد و هزینه یک موسسه در یک دوره عبارت است از سود و یا زیان آن موسسه مذکور در آن دوره می باشد.

یا به عبارت دیگر :

هزینه های دوره مالی – درآمد دوره مالی = سود ویژه دوره مالی

و چنانچه هزینه ها بیش از درآمد باشد :

درآمد دوره مالی – هزینه های دوره مالی = زیان ویژه دوره مالی

1- کتاب اصول حسابداری 1 جلد اول - دکتر عزیز نبوی  سال نشر 1382

 حسابداری خرید کالا :

حساب خرید کالا

بدهکار

بستانکار

-

+

خرید کالاهائیکه به منظور فروش خریداری می شود در حسابی بنام حساب خرید کالا یا خرید ثبت می شود. این حساب مانند حسابهای بهای هزینه همیشه دارای مانده ی بدهکار است زیرا افزایش آن در سمت بدهکار و کاهش در سمت بستانکار حساب ثبت می شود.

بدیهی است حساب خرید فقط به ثبت خرید کالاهائیکه باید بفروش برسد اختصاص دارد و خرید انواع دیگر دارائی در یک موسسه مانند ملزومات، اثاثه درس، ساختمان، زمین و ملزومات آنها در این حساب ثبت نمی شود. مانده حساب خرید در پایان هر دوره مالی حاکی از جمع خرید کالا در طی دوره مذکور می باشد.

برگشت از خرید :

در هر تجارتخانه و فروشگاهی ممکن است گاه گاهی بعلتی از علل قسمتی از کالای خریداری شده برگشت داده شود در این موارد می توان معادل کالای برگشت داده شده حساب خرید کالا را کاهش داد یعنی بستانکار کرد.

لیکن بهتر است بجای بستانکار کردن حساب خرید کالا حساب جداگانه ای برای برگشت از خرید اختصاص داد، که این حساب به ازای برگشت از خرید بستانکار می شود.

حساب برگشت از خرید کالا

بدهکار

بستانکار

-

+

1- کتاب اصول حسابداری 1 جلد اول - دکتر عزیز نبوی  سال نشر 1382

 حسابداری فروش کالا :

طرز عمل در مورد حساب فروش نیز عیناً مانند حساب درآمد می باشد و این حساب هم همیشه دارای مانده بستانکار است.

آرتیکل زیر چگونگی فروش مبلغ 000/10 کالا را در دفتر روزنامه عمومی شرکت مالمیر نشان می دهد : 25/ مهر     صندوق (بدهکاران فروش)               000/10

فروش کالا را به آقایx 000/10

برگشت از فروش :

برگشت از فروش را نباید مستقیماً از فروش کسر و در بدهکار حساب فروش ثبت کرد برگشتی های فروش باید حتماً در بدهکار جداگانه ای بنام برگشت از فروش ثبت شود. تا در پایان دوره مالی با مقایسه ی مانده ی این حساب با مانده ی حساب فروش بتوان کارائی مدیران موسسه را تعیین و معلوم کرد.

حساب برگشت از فروش از حسابهای وابسته به حساب فروش است که تاثیر معکوس در آن دارد و به عبارت دیگر این حساب به عکس حساب فروش افزایش بدهکار و کاهش بستانکار می شود. و مانده اش نیز همیشه بدهکار است.

حساب برگشت از فروش

بدهکار

بستانکار

-

+

1- کتاب اصول حسابداری 1 جلد اول - دکتر عزیز نبوی  سال نشر 1382

 حساب موجودی کالا :

اصلاح حساب موجودی کالا در پایان دوره مالی مخصوص موسساتی است که بخرید و فروش کالا مبادرت می ورزند. چون عملیات مربوط به اصلاح تمام حسابهایی که باید اصلاح شود در پایان دوره ی مالی به تاریخ یک روز در دفتر روزنامه ثبت می شود، لذا برخی از حسابداران بجای اینکه پس از هر آرتیکل اصلاحی د ستون شرح دفتر روزنامه توضیح جداگانه ای برای آن بنویسد فقط در وسط ستون شرح عنوان عملیات مربوط به اصلاحات را قرار می دهد و سپس کلیه عملیات مذکور را بدون توضیح زیر یکدیگر ثبت می کنند.

1- کتاب اصول حسابداری 1 جلد اول - دکتر عزیز نبوی  سال نشر 1382

 تنظیم سند هزینه :

کنترل داخلی موثر بر پرداختهای نقدی صورتحسابی بستانکاران (فروشندگان) یکی از مزایای عمده سیستم سند هزینه است. اطلاعات مندرج در صورتحساب کالای خریداری شده از قبیل تاریخ شماره، مبلغ، تعداد کالا، نام و نشانی موسسه فروشنده و کالا و ... در هند هزینه ثبت می گردد. سند هزینه تکمیل شده همراه با صورتحساب، سفارش خرید و رسید کالا برای کارکنانی که مسئولیت کنترل صحت ارقام، مقایسه قیمت، تعداد و شرایط ذکر شده در صورتحساب با سفارش خرید کالا را دارد، ارسال می گردد. پس از تایید و امضاء سند توسط مسئول، سند هزینه با ضمائم آن به حسابداری موسسه ارسال می گردد. تا حساب با حسابهای بدهکار و حساب یا حسابهای بستانکار مشخص و روی سند نوشته شود.

1- کتاب اصول حسابداری 2 با ویرایش جدید – دکتر یحیی حساس یگانه  سال نشر 1383

 حسابداری هزینه حقوق و دستمزد :

هزینه حقوق و دستمزد متشکل از جمع مبالغ پرداختی به کارکنان موسسه به صورت روزانه، هفتگی، یا ماهانه است. به غیر از دستمزد ثابت پایه) که بر مبنای ساعات کارکرد یا میزان انجام کار و با محصول تولید شده محاسبه می گردد.

هزینه حقوق و دستمزد شامل موارد دیگری از قبیل اضافه کاری، نوبت کاری، پاداش، عیدی حق مسکن، خواربار، حق اولاد و ... نیز در محاسبه هزینه حقوق و دستمزد منظور می گردد و کلیه این موارد به موجب قانون کار حق السعی نامیده می شود.

و حساب حقوق پرداختی همیشه مانده اش بستانکار است و حاکی از بدهی شرکت یا بنگاه بابت حقوق کارکنان خود در پایان ماه را دارد.

1- کتاب اصول حسابداری 2 با ویرایش جدید – دکتر یحیی حساس یگانه  سال نشر 1383

فصل سوم :

روش تحقیق

روش تحقیق:

کارآموزی 2 واحد عملی می باشد که دانشجویان بعضی از رشته های دانشگاهی در پایان مقاطع خاص (کاردانی کارشناسی) باید آن را بگذرانند. کارآموزی رشته حسابداری نیز 2 واحد عملی و تخصصی می باشد و دانشجویان مقطع کاردانی حسابداری در ترم آخر آن را می گذرانند و به این طریق است که دانشجویان ترم آخر با گرفتن کارآموزی و انتخاب کردن استاد کارآموزی و محل کارآموزی با مراجعه به دفتر پژوهشی و تکمیل فرم کارآموزی یکی از آن فرم ها را به استاد کارآموز و دیگری را به محل کارآموزی ارائه می دهد، و در قسمت امور مالی یا حسابداری آن اداره مشغول به سپری کردن دوره کارآموزی می شود.