کاراموزی حسابداری بانک صادرات
مقدمه و هدف
از آنجا که بر اساس قانون عملیات بانکی برون ربا، وظیفه اساسی بانکها ایجاد و به گردش در آوردن چرخهای تولیدی و خدماتی لازم می باشد. بانک صادرات ایران در اجرای این قانون در چهار چوب نظام اقتصادی و سیاستهای صنعتی و معرفی کشور در جهت ایجاد ، توسعه و بازسازی واحدهای تولیدی و خدماتی سالم و خودکفا و نیز استفاده سهیم و موثر از ذخائر و منابع مالی تجهیز شده امکانات مالی تخصصی خود را بر اساس اهداف زیر بکار خواهد گرفت.
کمک به تامین استقلال اقتصادی کشور از طریق کاهش وابستگی ها
افزایش کمی و کیفی تولید در جهات تامین نیازهای اساسی
ایجاد اشتغال مواد و سازنده و توزیع عادلانه در آمد
تشویق استعدادها و نیروهای خلاق و مبتکر از طریق ایجاد تسهیلات لازم.
تخصیص هر چه عادلانه تر منابع مالی بانک بین متقاضیان با توجه به مسئولیتهای اقتصادی و اجتماعی کشور.
فصل
اول
آشنایی با محل کار آموزی
سازمان بانک
آشنایی با محل کار آموزی
مدت کار آموزی در بانک صادرات با مواردی از این قبیل آشنا شده این که در زیر به بحث در مورد آن می پردازیم.
چک ها، قبوض آب و برق ، وام ها ، سفته ها ، اسناد ، نحوه ی حساب باز کردن – ضمانت نامه ها وکلاً اهدافی که در بانک صادرات ایران باید اجرا شود. معاملات سلف مزارعه مساقات
دریافت قبوض آب ،برق ، تلفن و گاز
کلیه شعب بانک موظف به دریافت بهاء قبوض فوق الذکر به شرح زیر خواهد بود.
1- هر یک از مشترکین سازمانهای مذکور با در دست داشتن فیش ( قبض آبونمام) به باجه تعیین شده مراجعه و متصدی ذیربط وجه را با توجه دقیق به مبلغ قابل پرداخت مندرج در فیش دریافت می نماید و دو طرف ظهر قبض مربوط را به مهر تاریخ و نام کارمند و نام ،شماره شعبه و مهر دریافت وجه ممهور و دو طرف ظهر قبض را امضاء خواهند نمود. پس سر رسید ( قسمت کوچک) آن را در شعبه برای انجام عملیات حسابداری بعدی نگهداری می نماید.
باجه ی دریافت در خلال روز قبوض دریافتی را به چهار بخش آب ، برق ، تلفن ، گاز تفکیک و کلیه قبوض مربوط بهر بخش را در یک بردرو و سه نسخه بطور جداگانه که بدین منظور اختصاص یافته با خط خوانا و واضح با درج شماره پرونده مشترک و طبق دریافتی ثبت و در پایان روز جمع بندی و جمع هر یک از بردوهای تفکیکی را در دفتر روزنامه در سر فصل بستانکار نوشته و حساب های آب ، برق ، تلفن و گاز ، عمل می نماید.
1- سازمان بانکها:
به طور کلی چهار گروه مشتری در شکل گیری سازمان و فعالیت های بانکی دخیل و ذینفع می باشند که عبارتند از:
- صاحبان سرمایه
- صاحبان سپرده
- متقاضیان تسهیلات و اعتبارات بانکی
- دولت
با توجه به بررسیهای بعمل آمده بخش اعظم گروههایی را که در سازمان و فعالیتهای بانکی دخیل و ذینفع می باشند مشتریان بانک اعم از سپره گذاران و یا متقاضیان تسهیلات تشکیل می دهد.
2- عملیات بانکها:
عملیات بانکی را به طور کلی می توان به سه دسته تقسیم نمود که عبارتند از:
تجهیز منابع (جمع آوری وجوه)
تخصیص منابع (مصارف وجوه)
خدمات بانکی
محور تمامی این عملیات بر پایه مراجعات مشتریان قرار داشته و بدون مشتری انجام هیچ یک از عملیات فوق مقدور نخواهد بود.
3- تامین منابع مالی
منابع مالی بانکها عبارتند از کلیه وجوه پولی و غیر پولی که حاصل ارتباط متقابل بانک با مشتریان و نتایج حاصل از عملیات داخلی آنها است.
منابع مالی بانکها به دو دسته تقسیم می شوند.
الف: منابع عملیاتی عبارتند است از کلیه وجوه پولی و شبهه پولی که بر اثر ایجاد ارتباطات متقابل با سپرده گذاران بوجود می آید مانند سپرده ها و انواع آن
ب: منابع غیر عملیاتی این منابع از اقدامات داخلی و مصرفی بانکها بدست می آید مانند سایر بدهیهای سرمایه و سود ویژه بیش از 90% منابع مالی بانکها را سپرده ها و تعهدات مشابه و حدود 10% آن را سرمایه و اندوخته های بانک تشکیل می دهند. این وضع یکی از مشخصات برجسته و اختصاصی بانکداری است که بانکها فعالیتهای خود را متکی بر اعتماد مشتریان، وجود متعلق به آنان انجام می دهند و سرمایه بانک جزء بسیار کوچکی از مجموع منابع مالی در هر بانک است. از اینرو گفته اند سرمایه اصلی بانکها اعتماد عمومی است.
4- در آمد بانکها
افزایش در آمد بانک بستگی به افزایش حجم عملیات و معاملات آن دارد و حجم معاملات هنگامی افزایش می یابد که سپرده های مشتریان در بانک فزونی یابد و افزایش سپرده ها نیز بسته به این است که عده بیشتری از مردم به بانک اعتماد و علاقه پیدا کنند و بانک بتواند بهترین خدمات را در مناسب ترین شرایط به آنها عرضه نماید آنچه باعث می شود تا اعتماد و علاقه مشتریان به بانک افزایش یابد در درجه اول نوع خدماتی است که به آنها عرضه می شود. و سپس رفتار متصدیان مربوط که این خدمت را به آنها عرضه می دارند بهترین خدمت را اگر به بدترین صورت به مردم عرضه کنیم برای آن ارزش قائل نیستند زیرا برای هر فردی وجود خود او از هر چیزی مهمتر است و اگر مورد توجه و احترام قرار نگیرد به موارد دیگر اهمیت چندانی نخواهد داد. اینک با توجه به اهمیت موضوع و جهت آشنایی بیشتر به شرح تعدادی از نکات ضروری ارتباط کارکنان با مشتریان اشاره می گرد:
1- احترام به مشتریان
2- صحبت کردن توأم با خوشرویی و لبخند
3- ایجاد نگرش مثبت در دیگران
4- استفاده از کلمات و جملات مودبانه
5- رفتار مناسب و شایسته با مشتریان
6- اطلاع رسانی به مشتریان در زمینه پیشرفت کار
7- رسیدگی به شکایت مشتریان
8- پذیرش اشتباهات
9- تلاش مضاعف برای کسب رضایت مشتری
فصل
دوم
اسناد تجاری
اسناد تجاری که موضوع یا وسیله معاملات است.
چک
برات و سفته
اسناد دروبر حاصل
حضانت نامه
نظر به اهمیت ویژه ای که چک ، سفته و برات ، از مجموعه (اسناد تجاری دارا می باشد ذیلاً به نکاتی چند از امور حقوقی آنها بشرح زیر اشاره می گردد.
چک:
طبق ماده 310 ق . ت ( چک نوشته ایست که بموجب آن صادر کننده وجوهی را که نزد محال علیه دارد . کلاً یا بعضاً مسترد یا بدیگری واگذار نماید.
شرایط اساسی صدور چک عبارت است از:
الف: قید محل و تاریخ صدور
ب: تعیین مبلغ
ج: امضای صادر کننده
د: تعیین گیرنده (اسم ، و یا تعیین در وجه حامل)
دارنده چک ممکن است.
کسی باشد که چک در وجه او صادر گردیده
کسی باشد که محال در وجه او چک را ظهر نویسی کرده باشد.
در مورد چک های در وجه حامل هر کی که ورثه چک را به بانک ارائه کند.
قائم مقام قانونی دارنده چک اتخاص زیر هستند.
الف) وارث دارنده در فرض اینکه دارنده در گزارشات.
ب) کسی که دارند قبل از مرگ خود چک را به موجب وصیت نامه به او داده باشد.
ج) وکیل یا ولی یا سرپرست (قیم ) دارنده چک یا امین قانونی
اولین دارنده چک :
یک برگ چک صادر شده را ممکن است ابتدا کسی به بانک ارائه دهد و بعد از مدتی (چند روز یا چند ساعت) شخص دیگری برای وصول وجه آن به بانک مراجعه نماید. قانون برای اولین ارائه دهنده چک حقوقی تامل شده که همه آن حقوق ارائه دهنده دوم و سوم ندارند به همین سبب ماده 10 قانون جدید چک چنین مقرر داشته « برای تشخیص اینکه چه کسی اولین بار برای وصول او ارائه می شود قبل از پرداخت وجه آن یا نوشته و در برگشتی نباید اظهاری در این خصوص که چک ارائه شده محل دارد. بلکه اولین وظیفه کارمند مذکور این است که (هویت کامل و دقیق) ارائه دهنده چک را پرسیده و در پشت چک منعکس نماید.
ذینفع چک و دستور عدم پرداخت
طبق ماده 13 قانون جدید ، صادر کننده چک یا ذینفع یا قائم مقام قانونی آنها می تواند دستور عدم پرداخت وجه چک را به بانک بدهند مشروط بر اینکه اولاً این دستور کتبی باشد.
ثانیاً در صورتی به دستور کتبی او در این مورد ترتیب اثر داده می شود که در آن تصریح نماید.
الف) چک مفقود شده
ب) چک سرقت شده
ج) چک جعل شده
د) چک مورد بحث از طریق کلاهبرداری یا خیانت با جرایم دیگری تحصیل گردیده است.
معاملات سلف :
منظور از معامله سلف پیش خرید نقدی محصولات تولیدی به قیمت معینی می باشد( با توجه به ضوابط شرعی)
جعاله :
از نظر این آیین نامه جعاله عبارتست از التزام تجس « جاعل» با « کارفرما» به ادای مبلغ یا اجرت «جعل» در مقابل انجام عملی معین ، طبق قرار داد، طرفی که عمل را انجام می دهد. « عامل» یا « پیمانکار» نامیده می شود.
مزارعه : مزارعه قرار دادیست که بموجب آن یکی از طرفین در مزارع ، زمین مشخصی را برای مدت معینی به طرف دیگر در عامل ، می دهد. تا در زنی مذکور زراعت کرده و حاصل ، بین مزارع و عامل تقسیم گردد.
مساقات:
مساقات معامله است که به موجب آن بانکها « بعنوان قرض دهنده » مبلغ معینی را طبق ضوابط مقرر در این دستور العمل به اشخاص اعم از حقیقی یا حقوقی بعنوان قرض گیرنده ، به قرض واگذار می شود.
اسناد بانکی :
کلیه نوشته ها که موضوع یا وسیله معاملات بانک باشد و مبنای تعهد و موجب بستانکاری یا بدهکاری مشتری و بانک گردد. اسناد بانکی تلقی می شود. بنابراین اسناد و نوشته های بانکی را میتوان به سه دسته تقسیم نمود.
الف) اسناد محاسباتی و دفاتر بانکی
ب) اسناد تجاری که موضوع به وسیله معاملات بانک است
ج) اوراق بهادار
اسناد محاسباتی و دفاتر بانکی:
طبق بند 7 از ماده 2 ق . ت عملیات بانکی جز معاملات تجاری محسوب می شود و بانک از نظر قانون تجارت ، تاجر محسوب می شود و طبق ماده 6 همان قانون تاجری ( به استثنای کسر جزء ) مکلف است دفاتر مشروحه زیر را داشته باشد.
الف: دفتر روزنامه
ب: دفتر کل
ج : دفتر دارایی
سر دفتر فوق الذکر باید قبل از آنکه چیزی در آن نوشته شده باشد توسط اداره ثبت امضاء شود ( ماده 11 قانون تجارت)
فصل
سوم
تعریف حساب
تعریف حساب جاری
حساب جاری که در دفاتر بانک به تقاضای اشخاص حقیقی یا حقوقی باز می شود قرار داد دو جانبه ای است که رعایت مفاد آن برای بانک و مشتری الزامی آمد است.
اشخاص حقیقی:
همان انسانهایی هستند که با زنده متولد شدن دارای حقوقی می گردند که با مرگ آنها خاتمه می یابد
اشخاص حقوقی:
اجتماع عده ای از افراد انسان یا تمرکز اموال به منظور انجام مقاصد خاص، اعم از انتفاعی یا غیرانتفاعی است. مانند موسسات دولتی، شرکتهای تجارتی، شهرداریها، انجمن ها ، سازمان ها و بنگاه ها
گشایش حساب جاری ( اشخاص حقیقی) :
شرایط گشایش حساب جاری :
در خواست : در خواست کننده گان گشایش حساب جاری در بانک باید بر طبق ضوابط قانونی هیجده سال تمام داشته و بالغ و عاقل باشد. ماده 210 قانون مدنی – متعاملین باید برای معامله اهلیت داشته باشند.
اهلیت عبارتست از توانایی اشخاص برای دارا شدن حق و اعمال و اجرای آن پس اهلیت دو نوع است.
اهلیت تمتع و اهلیت استیفاء :
اهلیت تمتع برای دارا بودن حقوق با زنده متولد شدن انسان شروع و با مرگ او تمام می شود.
اهلیت استیفاء اهلیت قانونی است که پس از حصول رشد و رفع حجر حاصل می شود.
گشایش حساب جاری مشترک : حساب مشترک آن است که دو یا چند نفر مثلاً زن و شوهر یا چند نفر که می خواهند با شرکت یکدیگر بدون آن که شرکت را به ثبت برسانند حسابی مشترکاً در بانک داشته باشند لذا در خواست گشایش حساب مشترک می کنند و کارت گشایش حساب جاری مشترک را درخواست کنندگان امضاء نموده و کسانی را که منفرداً یا متفقاً حق برداشت از این حساب را دارند در همان کارت تعیین می نمایند. در کارت حساب جاری حساب مشترک باید نسبت سهم هر یک از شرکاء قید گردد تا در صورت فوت یا حجر یا ورشکستگی هر یک از صاحبان حساب و اطلاع بانک حساب مشترک مسدود و موجودی حساب به نسبت سهم تقسیم می گردد.